publicatie

Tribune 08/2009 :: Fraude, geweld en dubieuze kandidaten

Tribune, september 2009

Afghanistan

Fraude, geweld en dubieuze kandidaten

De definitieve uitslag is nog niet bekend, mogelijk komt er een tweede ronde. Aan SP-Tweede Kamerlid en buitenlandspecialist Harry van Bommel de vraag of de presidentsverkiezingen van 20 augustus in Afghanistan vrede en stabiliteit dichterbij gaan brengen.

Foto's: Jeroen van Loon / Hollandse HoogteTekst:Willem Bos

Harry van Bommel: “Er is hoogst waarschijnlijk fraude gepleegd. De verkiezingscommissie heeft 2500 klachten binnengekregen waarvan er zevenhonderd ernstig genoeg zijn om de uitslag te beïnvloeden. Er is een behoorlijk aantal stemlokalen dicht gebleven en in delen van het land kon vanwege de onveiligheid niet worden gestemd. Daar komt bij dat de zittende president Karzai een van de ergste krijgsheren heeft uitgekozen als kandidaat voor het vice-presidentschap, Mohammad Qasim Fahim. Een man die enorm veel bloed aan zijn handen heeft. Het is dus zeer de vraag of je van vrije en eerlijke verkiezingen kunt spreken. Daardoor is het ook nog maar de vraag of we straks met een legitieme president van Afghanistan te maken hebben, met iemand die werkelijk de steun van een meerderheid van de bevolking heeft. Dat heeft consequenties voor de westerse aanwezigheid in dat land, en dus ook voor die van Nederland. Wij zitten daar formeel op uitnodiging van de regering; van de president, want Afghanistan kent een presidentieel regime waar de president de regering benoemt. Als de president slechts een zeer smalle basis onder de bevolking heeft, en het niet duidelijk is of hij de verkiezingen wel eerlijk heeft gewonnen dan is het de vraag wat de legitimiteit van onze aanwezigheid daar is.”

Tijd voor een nieuwe aanpak

“Nog afgezien van die vraag naar de legitimiteit van de buitenlandse militaire aanwezigheid, moeten we constateren dat die aanwezigheid in Afghanistan onderdeel van het probleem is geworden. De buitenlandse troepen zorgen niet voor veiligheid in Afghanistan, maar trekken eerder onveiligheid aan. 2008 was het jaar met de meeste burgerslachtoffers.

En het zou best kunnen dat 2009 dat record nog breekt. Sinds 2001 is het in Afghanistan ieder jaar onveiliger geworden, terwijl de buitenlandse troepenmacht ieder jaar groter is geworden.

President Obama heeft dit jaar al 21.000 extra troepen gestuurd, waaronder veel gevechtsmilitairen. Dat maakt de problemen alleen maar erger. Er moet erkend worden dat de Taliban, die als de vijand wordt gezien, niet militair te bestrijden is – met militaire macht is niet van de Taliban te winnen. Dat komt omdat de Taliban onderdeel is van de Afghaanse bevolking. De Taliban moet gezien moeten worden als een partij die ook nodig is om tot een oplossing te komen. Er zal onderhandeld moeten worden, gesproken over opname van de gematigde Taliban in het bestuur.

Er zal een staakt-het-vuren moeten worden gesloten als een van de stappen op weg naar vrede. De huidige strategie van militaire confrontatie heeft gefaald.

Er moet een nieuwe aanpak komen, een nieuwe strategie. Dat is veel belangrijker dan deze zeer dubieuze verkiezingen.”