Tribune 3/2010 :: Interview Emile Roemer: “De eerste klap is een daalder waard”

Tribune, maart 2010

Interview

“De eerste klap is een daalder waard”

Wereldberoemd in Boxmeer was hij al. Met flair presenteert hij zich op 5 maart als nieuwe fractievoorzitter van de SP in de Tweede Kamer, daags na het onverwachte vertrek van Agnes Kant uit de politiek. In één klap landelijk bekend: Emile Roemer.

Tekst Jola van Dijk Foto’s Suzanne van de Kerk

5 maart: Emile Roemer presenteert zich als de nieuwe fractievoorzitter van de SP

De Tribune spreekt Roemer de ochtend na zijn verkiezing, vlak voor een radiooptreden bij Spijkers met koppen. Een cameraploeg van Omroep Brabant is onderweg, en de telefoon gaat voort­durend. Ondanks de hectiek neemt Roemer de tijd voor onze vragen. Wie is het nieuwe gezicht van de SP?

In 1980 werd je actief voor de SP in Boxmeer. Door een fietsenrek maakte je al snel naam als geen-nonsenspoliticus. Wat was er loos?

“Er stond een fietsenrek tegenover het zwembad, aan de overkant van de straat. Ik sprak met ouders die zich daar zorgen over maakten: kinderen komen daar aanfietsen om lekker te gaan zwemmen, gooien de fietsen in het rek en rennen dan de straat over. Je kunt op je klompen aanvoelen dat het een keer fout gaat. Een telefoontje naar het gemeentehuis leverde de belofte op dat ze het zouden opnemen ‘in de begroting van volgend jaar’. Dan slaan bij mij alle stoppen door. Dus met een man of zeven hebben we dat rek ’s nachts naar de andere kant van de straat gesleept en een briefje achtergelaten: ‘gratis en voor niets, graag gedaan’.”

Je bent acht jaar raadslid geweest en vier jaar wethouder. Wat voor wethouder was je?

“SP’ers hebben de goede naam dat we altijd de mensen opzoeken om wie het gaat. Ook als wethouder – nee, juist als wethouder moet je daarvoor zorgen. Als ze een wethouder willen spreken zijn mensen gewend dat ze een nummertje mogen trekken, als ze geluk hebben een kopje koffie krijgen en na een gesprek van tien minuten weer buiten staan. Ik zit zo niet in elkaar. Als mensen een probleem hebben vraag ik of ze thuis zijn, want dan kom ik eraan. Zo voelen ze zich echt serieus genomen, ook al kun je niet altijd hun probleem meteen oplossen.”

Vind je dat de politiek alles moet oplossen?

“Nee, dat kan niet altijd en als het wel kan, moet je ook kijken naar wat de mensen zelf kunnen. Ik had bijvoorbeeld eens te maken met bewoners die steen en been klaagden dat er te hard gereden werd in de wijk. We hebben afgesproken dat we er tijdens een bijeenkomst over zouden praten. Ter voorbereiding heb ik een kentekenonderzoek in de buurt laten doen. Toen de zaal begon te mopperen over het harde rijden heb ik gezegd dat het hartstikke terecht was, maar dat bijna negentig procent van de hardrijders in de buurt woont. Moet ik daar drempels voor aanleggen? Met tien minuten stond ik weer buiten. De mensen hebben het onderling geregeld. Je moet als politicus niet populair willen doen en meteen die drempels aanleggen, maar eerst goed kijken wat er aan de hand is.”

Eergisteren, de dag na de verkiezingsavond kondigde Agnes Kant plotseling haar vertrek aan.

“Ja, dat was een schok. Haar analyse is moedig: dat ze signalen krijgt dat het beeld dat nu geschapen is, overheerst. Je weet dat je het er voor 9 juni ook niet meer uit krijgt, dat anderen daar continu misbruik van zullen blijven maken. Wij weten dat het zó onterecht is en absoluut niet verdiend. Het was het moedigste besluit dat iemand ooit heeft kunnen nemen. Dat is Agnes ten voeten uit. Ze verdient een standbeeld.”

En toen moest er een vervanger komen en moest je erover nadenken of jij kandidaat was.

“Ja. Al snel werd duidelijk dat de nieuwe lichting binnen de fractie op moest staan. Een aantal collega’s heeft toen wel aan me gevraagd om er serieus over na te denken.”

Voordat je in 2006 Kamerlid werd, ben je al eerder gepolst voor een plaats op de lijst. Toen heb je geweigerd vanwege je gezin.

Hoe ging dat nu?

“De kinderen waren toen nog klein. De avond na Agnes’ persconferentie ben ik naar huis gegaan en hebben we twee uur met z’n vieren op de bank gezeten om heel goed te bespreken in wat voor wereld we terecht gaan komen. Maar vrij snel zeiden ze gekscherend: ‘Als jij het niet doet, doen wij het wel voor je.’ ’s Nachts heb ik weinig kunnen slapen door alles wat er door mijn kop ging – het was natuurlijk vooral een heel vervelende dag. En de volgende ochtend moet je wel het briefje schrijven waarin je je kandidaat stelt en moet je zeker weten dat je het echt gaat doen.”

En toen brak de ochtend van 5 maart aan en moest je definitief besluiten.

“Na het schrijven van de brief heb ik eerst Agnes gebeld, ik wilde dat zij als eerste zou weten dat ik het zou doen. Daarna heb ik op verzenden gedrukt en was de brief weg, toen kon ik niet meer terug. Later die dag werd per koerier een lekkere fles wijn met een hele lieve brief van Agnes bezorgd. Dat zegt ook veel over Agnes, dat ze daaraan denkt terwijl ze zelf een heel moeilijke tijd heeft.”

En ineens waren alle ogen van de media op jou gericht.

“Dat was ook nodig, want over tien weken zijn de landelijke verkiezingen. In Boxmeer kent iedereen me, maar daarbuiten houdt het snel op. Ik ben erg blij dat we een goede persconferentie neergezet hebben, want je krijgt maar één kans.”

Denk je als fractievoorzitter op dezelfde manier te kunnen gaan werken als in Boxmeer?

Ik zit alweer een tijdje in Den Haag. Ook hier moet je bij elk onderwerp weten hoe het in elkaar zit en wat de gevolgen voor de mensen zijn. Kijk, de discussie of de AOW-leeftijd verhoogd moet worden van 65 naar 67, lijkt een technische vraag. Maar als je praat met mensen die in de vijftig zijn, hun baan kwijt zijn, al honderden sollicitatiebrieven geschreven hebben en die dus zeggen: ‘Zorg eerst maar eens dat ik werk heb tót 65’, dan pas weet je waar de verhoging van de AOW-leeftijd echt over gaat.”

Je stelt je ook meteen kandidaat als lijsttrekker, waarom?

“Omdat de SP en Nederland gebaat zijn bij stabiliteit. Niet eerst Agnes, dan iemand anders en over drie maanden weer iemand anders. Het is nu dus aan mij om het congres ervan te overtuigen dat ik het kan. We hebben de taak om het vertrouwen te herwinnen van de SP-stemmers die thuis zijn gebleven bij de gemeenteraadsverkiezingen of deze keer op een andere partij gegokt hebben. We moeten vooral naar onszelf kijken. Maar ik denk dat het een kleine stap is om dat vertrouwen te herwinnen. Want we hebben gewoon de beste ideeën, de beste analyses en de beste mensen. Gisteren bij de persconferentie hebben we een heel mooie start gemaakt. De eerste klap is een daalder waard.”

Sommigen zeggen dat het met een nieuw gezicht nooit gaat lukken tussen allemaal bekende politici.

“Ik wil dat omdraaien. Nederland heeft het helemaal gehad met de oude gezichten, met het geruzie zonder veel resultaat. Er zal een nieuwe lichting politici op moeten staan, en ik ben de eerste.”

Emile Gerardus Maria Roemer

Geboren:

24 augustus 1962, Boxmeer

Woonplaats:

Sambeek (gemeente Boxmeer)

Gezin:

echtgenote Aimée, dochters Nynke en Merle

Opleiding:

mavo, havo en pedagogische academie

Werkervaring:

onderwijzer (1985-2002), wethouder (2002-2006)

Politieke ervaring:

oprichter SP Boxmeer, afdelingsvoorzitter (1980 – 2007), voormalig regiovertegenwoordiger en lid partijbestuur, gemeenteraadslid en fractievoorzitter SP Boxmeer (1994 – 2002), wethouder Boxmeer (2002 – 2006), Tweede Kamerlid SP, woordvoerder Verkeer en Waterstaat (sinds 2006)

Lees online