Spanning mei 2009 :: Minder Brussel, goed voor ons allemaal!

Opinie

Minder Brussel,

goed voor ons allemaal!

Vier jaar geleden stemden twee op de drie Nederlanders tegen de Europese Grondwet. Herinnert u zich nog hoe we bang gemaakt werden voor een Nee? Het licht zou uit gaan en er zou misschien wel oorlog van komen! Het werd Nee, maar het licht bleef aan. De politiek schrok wel even wakker, maar verviel al snel weer in haar oude zonde. De regering werkte gewoon mee aan een nieuw verdrag met ongeveer dezelfde inhoud als de Grondwet. Het CDA eiste dat en de PvdA vond meeregeren belangrijker dan haar verkiezingsbelofte nakomen. Er kwam dus wel een nieuw verdrag maar geen nieuw referendum.

Op 4 juni komt er een nieuwe kans de politiek wakker te maken. Dan is de kiezer aan zet. Samen met de SP kan iedereen die dag zeggen: Nederland wil minder Brussel. En zo is het ook: volgens recente onderzoeken heeft tweederde van de Nederlanders een slecht gevoel bij de bemoeizucht, het neoliberalisme en de verspilling van Brussel. Daardoor worden andere partijen bang en vallen ze terug op hetzelfde recept als in 2005: bangmakerij, volksverlakkerij. Ze zeggen nu niet dat het licht uitgaat als we ‘verkeerd’ stemmen, maar wel dat we in deze tijden van economische crisis o zo blij moeten zijn met de Brusselse bemoeizucht, met de euro en alles eromheen. Ze zeggen dat zonder Brussel en de euro Nederland nu net als IJsland bankroet zou zijn. Ze bedoelen dat een stem op een partij die kritiek op de Europese samenwerking heeft tot de ondergang leidt.

Wat een onzin. Zwitserland en Noorwegen zitten niet in de Europese Unie maar zijn niet failliet. Zweden en Denemarken hebben een eigen munt en zijn niet failliet. Portugal, Griekenland, Italië en Spanje hebben wel de euro maar juist de grootst mogelijke moeite om de economische crisis te overleven. Meer Brussel is dus geen garantie voor minder crisis.

Bovendien heeft juist het Brusselse neoliberalisme het kapitaal jarenlang de volle vrijheid gegeven, waar we nu de wrange vruchten van plukken. Door Brussel is het nationale toezicht op banken steeds verder uitgehold. De Nederlandse Bank mocht IceSave niet zelf controleren, ook al was die bank actief op de Nederlandse markt. Nee, we moesten vertrouwen op het toezicht dat IJsland zelf uitvoerde. Lang leve de vrije markt!

De graaicultuur is ook iets waar Brussel flink aan meegeholpen heeft. Sinds begin jaren ’90 was alles erop gericht om de Europese Unie tot een grote markt te maken. Het grote geld kreeg vrij spel. Het internationale kapitaal kreeg optimale speelruimte. De Europese Unie moest immers de sterkste en meest vrije economie ter wereld worden. Dat klonk leuk, maar betekende voortdurende aanvallen op onze sociale rechten en onze publieke diensten. Overal moest de markt zijn gang kunnen gaan, moest marktwerking komen. In de telefonie, de post, het openbaar vervoer, het onderwijs, de energievoorziening en de zorg. De bazen van al die winstbeluste bedrijven moesten naar Amerikaanse normen beloond worden. Hun vergoedingen werden geschreven in miljoenen, veel meer dan de minister-president. Graaien, ooit verfoeid, leek gaandeweg juist goed. Het eigenbelang van de mannen aan de top zou goed zijn voor de mensen aan de basis. Wat een onzin, maar wat geloofden het bedrijfsleven en de politiek die onzin. Vooral in Brussel, de hoofdstad van neoliberaal Europa, het dienstencentrum voor het Grote Geld en de Vrije Markt.

De SP wil minder Brussel. We willen dingen die we beter zelf kunnen weer zelf doen. We willen beslissingen dichter bij huis brengen. Dan zijn ze ook beter te controleren.

Minder Brussel wil trouwens niet zeggen minder samenwerken. Laten we harde afspraken maken over een beter nationaal toezicht op banken en andere financiële instellingen. We moeten af van de streken van de graaifondsen. De macht van de aandeelhouders moet worden teruggedrongen ten bate van de macht van werknemers en consumenten. Dat vereist ook dat Brussel niet langer synoniem is met neoliberaal beleid en afnemen van nationale bevoegdheden. Die boodschap vertelt de SP al lange tijd. Het lijkt erop dat nu heel veel mensen zien dat Europa inderdaad op een verkeerd spoor zit. Tijd om de wissel te verzetten. Minder Brussel, dat geluid kunnen we met elkaar op 4 juni laten klinken, zo hard dat de politiek het wel móét horen.

Dennis de Jong

Europalijsttrekker SP