Tribune 4/2010 :: Jan Marijnissen - Amerika wordt beschaafder

Column

Jan Marijnissen:

Amerika wordt beschaafder

President Obama heeft het gered: zijn plan voor een ziektekostenverzekering voor alle Amerikanen heeft het gehaald in het Huis van Afgevaardigden. De ruim veertig miljoen Amerikanen die nu geen enkele vorm van verzekering tegen ziektekosten hebben, zijn hier echt mee geholpen. De Verenigde Staten zijn daarmee een beschaafder land geworden. En dat is een felicitatie waard aan het adres van alle mensen die zich hier al decennialang voor inzetten, president Obama en de Democratische Partij.

Geen enkele Republikein in het Huis heeft voor de wet gestemd. Allen waren tegen. Sterker, ze hebben alles gemobiliseerd om hun democratische collega’s onder druk te zetten, de president zwart te maken (‘Hij is net zo erg als Hitler!’), en de plannen vernietigd te krijgen. Zonder succes.

Ik ben een aantal keren in de VS geweest, en niemand heeft mij uit kunnen leggen waarom het toch zo moeilijk was om deze regeling in een wet vastgelegd te krijgen. Het enige wat ik te horen kreeg was: in tegenstelling tot de Europeanen vinden veel mensen in de VS dat de rol en invloed van de overheid zo klein mogelijk moet zijn. ‘Washington’ wordt vaak gezien als de vijand die de vrijheid wil inperken en markten wil reguleren. Daarom lukt het ook maar niet om het particulier wapenbezit te verbieden. De overheid is a priori verdacht en overheidsingrijpen wordt gediskwalificeerd met termen als ‘communistisch’ of ‘fascistisch’.

Mijn vermoeden is dat de kredietcrisis ook de Amerikanen ervan overtuigd heeft dat overheidsingrijpen soms nuttig is. Want is het niet zo dat wanneer de overheid de banken had verboden met hypotheken te rommelen, de mensen een hoop ellende bespaard zou zijn gebleven?

Met name de mensen van mijn generatie hebben een heel sterk door de oorlog in Vietnam gevormd (negatief) beeld van de VS. Ten tijde van die oorlog was er in de VS ook nog een scherpe rassenscheiding. Dat negatieve beeld is gebleven omdat het steeds weer werd bevestigd. Door de oorlogen die door de VS werden begonnen, door hun arrogantie, door de enorme inkomensverschillen, door hun ziektekostenstelsel, noem maar op. Voor velen stond vast: het is een achterlijk land. Zij zagen, en deels zien nog steeds, over het hoofd dat er een verschil is tussen de Amerikanen en (de politiek van) Amerika. De progressieve beweging is in de VS altijd groot en strijdbaar geweest. Laten we hopen dat de mensen die onderdeel uitmaken van die beweging het na de duistere periode van de neoconservatieve liberalen meer en meer voor het zeggen krijgen.

Jan Marijnissen

Lees online