Tribune 06/2006 :: Jong in de SP

Tribune, juni 2006

Onder het motto ‘Jong in de SP’ zal de Tribune regelmatig aandacht besteden aan jong, actief talent in de partij.

Manja Smits

Tekst: Rob Janssen Foto: Elmer Spaargaren

‘Geschiedenis is een actuele wetenschap.’ Op het eerste gezicht een onmogelijke stelling, maar Manja Smits uit Groningen kan het onderbouwen. De tweedejaars studente geschiedenis ziet met genoegen hoe de interesse in het verleden groeit. Maar, stelt ze, er is altijd die ene grote vijand van historische kennis: arrogantie.

Ik vind die hype rondom de ‘Da Vinci Code’ heel leuk. Dat het boek en de film zo succesvol zijn, betekent dat mensen behoefte hebben over geschiedenis en religie na te denken. én er over te fantaseren. Ik vind dat goed.’

De éénentwintigjarige Manja Smits studeert geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ze noemt haar vak ‘een mooi middel om te begrijpen wat er om je heen en in de wereld gebeurt’. Maar zouden ‘Da Vinci Code-fantasieën’ niet kunnen leiden tot revisionisme, waardoor historische feiten naar hartelust door jan en alleman worden herzien? ‘Dat gevaar bestaat, ja. Op een gegeven moment zullen historici moeten opstaan om te vertellen hoe het Žcht zit. Het is beslist geen goede zaak als men er maar wat op los fantaseert over bijvoorbeeld de holocaust. Je zult altijd historici nodig hebben om zaken te duiden.’

Manja constateert een grote interesse in geschiedenis. ‘Kijk ook maar eens naar het succes van Geert Mak (schrijver van o.a. ‘Hoe God verdween uit Jorwerd’ -red.) of naar de populariteit van iemand als Maarten van Rossum. En ook het actuele politieke debat over de waarde van historie. Heel zinvol. De mensen willen graag meer weten over het verleden. Zeker goed. Het is belangrijk om te weten waarom dingen zo zijn zoals ze zijn. Als ik bijvoorbeeld zie, hoe de Verenigde Staten zich in het Midden-Oosten opstellen, dan denk ik: tjonge, de geschiedenis heeft toch allang uitgewezen, dat het zo niet werkt. Maar toch trappen de Amerikanen weer in dezelfde val. De oorzaak is niet dat geschiedenis als wetenschap tekortschiet. Nee, de oorzaak is arrogantie. Als je je bewust bent van de historie, dan weet je dat je daarvan maar klein onderdeel bent. Je kunt de zaken niet ‘even’ naar je hand zetten; je moet met respect kijken naar landen en mensen. Doe je dat niet, dan gaat het fout. Hetzelfde geldt voor de sloop van woonwijken. Je kunt zoiets niet alleen benaderen vanuit de vraag welk type woningen voor welke mensen op die plek moeten komen. Je moet ook oog hebben voor de historie van zo’n wijk. Pas dan begrijp je hoe de wijk in elkaar zit, hoe de sociale cohesie is gegroeid en waarom de mensen er graag wonen of juist niet. Zo bezien is geschiedenis eigenlijk een heel actuele wetenschap.’

Manja, sinds kort SP-afdelingsvoorzitter in Groningen, maakte vorig jaar deel uit van een ROOD-delegatie die naar Palestina reisde. Terug in Nederland verzorgde ze een aantal gastcolleges over die regio. Ze merkte hoe moeilijk het is, om met zo’n reis achter de kiezen de universitair-wetenschappelijke benadering vast te houden. ‘Ik wou dat ik het kon: mezelf beperken tot de feiten. Maar wat in Palestina gaande is, is zo erg dat me dat tijdens die colleges bijna niet lukte. De ongelijkheid daar, de manier waarop zowel Palestijnen als Israëli’s lijden… als je dat met eigen ogen hebt gezien, is het vreselijk moeilijk om objectief te blijven. Het NOS-Journaal kan het toch ook, zeg jij? Ja, maar de media berichten doorgaans heel vluchtig. Ze melden dat er een aanslag is geweest. Punt. Dat negentig procent van de mensen in die regio geen bestaan kan opbouwen; daar is bijna nooit ruimte voor. Terwijl de verslaggevers ter plekke dat wel zouden willen; dat weet ik zeker. Die ruimte is er vervolgens wel voor ‘Verdonk contra Rutte’. Dat werd in de media bijna net zo groot gebracht als de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Terwijl de achtergronden uit Darfur niet of nauwelijks doorkomen. Maar ja, dat is niet sexy of leuk. Darfur levert nou eenmaal geen gelikte plaatjes op.’