SP Tribune 07/2005 :: Column Jan Marijnissen: Zestig procent wil nu verkiezingen

Column Jan Marijnissen

Zestig procent wil nu verkiezingen

Na het voor het kabinet desastreus verlopen referendum over de Europese Grondwet zijn bijna twee van de drie mensen van mening dat er snel nieuwe verkiezingen moeten komen. De reden? Niet alleen het standpunt van de regering inzake de Grondwet, maar het totale beleid geniet minimale steun onder de bevolking.Daar zit je dan. We hebben een democratie maar er bestaat geen mogelijkheid om dit kabinet weg te krijgen. De oppositie in de Kamer is net zo machtig als de partijen van de coalitie toestaan. En die houden elkaar stevig vast in de wetenschap dat ze alle drie enorm aan macht zouden inboeten als er nu verkiezingen zouden worden gehouden.

De oppositie heeft alleen een vuist kunnen maken toen het verzet in de Kamer actief werd ondersteund buiten de Kamer.

2 Oktober van het vorig jaar – de grote demonstratie op het Museumplein – is daar het beste voorbeeld van. Maar ook de moedige strijd van de huisartsen leert dat Actie Helpt. Zolang de discussies “Haags” blijven gelden de Haagse regels, en die zijn: Wij hebben de macht want we hebben de meerderheid. Argumenten zijn ondergeschikt aan dat gegeven.

Mensen vinden dat raar want hoort niet in alle gevallen het algemeen belang, inclusief de bewaking van de waarden waarop onze beschaving is gebaseerd, begin- en eindpunt te zijn?

Een goed functionerende democratie kan niet zonder actief burgerschap. En dat burgerschap houdt meer in dan een vierjaarlijkse gang naar de stembus. De politiek behoort niet op een eiland voor de kust. De politiek is immers overal en altijd. Daarom zijn in een democratie ook alle burgers politici. Waarom aanvaardt iedereen het gegeven dat er belasting betaald moet worden, maar kijkt men op wanneer de vraag gesteld wordt hoe dat geld besteed moet worden?

Actief burgerschap heeft twee kanten. Burgers moeten veel meer te zeggen krijgen over hun woon-, werk-, en leefomstandigheden. Dat zal niet vanzelf gaan. Daar zal veel strijd voor nodig zijn. En daarin zit de oplossing. Die strijd zal namelijk door de betrokkenen zelf geleverd moeten worden. We slaan dan twee vliegen in één klap: Geëngageerde burgers en meer democratische verhoudingen, de twee kanten van actief burgerschap.

De individualisering (met neoliberaal karakter) is doorgeslagen. Met ieder-voor-zich redden we het niet om een menswaardige samenleving tot stand te brengen. Engagement is nodig om de “cultuur van wegkijken” te boven te komen. Concreet: Horen, zien en spreken!