Tribune 02/2004
Tribune 20 februari 2004
| ‘We geven het toe als we falen’ |
| Bescheiden communisten al jaren aan de macht in Indiase deelstaat |
Succesvol communistisch bestuur in de praktijk van een parlementaire democratie. Dat is te bewonderen in de Indiase deelstaat West-Bengalen, waar de CPI(M) al langer dan 25 jaar de lakens uitdeelt. Preeti Lakwijk en Ronald van Raak gingen op zoek naar de sleutel tot het succes en kwamen uit bij partijsecretaris Prakash Karat.
| Tekst Ronald van Raak en Preeti Lakwijk Foto Henk Braam/Hollandse Hoogte |
In 2002 verklaarde de Wereldbank dat West-Bengalen één van de Indiase regio’s is met de beste economische vooruitzichten. De gemiddelde jaarlijkse groei ligt met zeven procent ver boven het nationale gemiddelde en veel buitenlandse bedrijven vestigen zich in deze deelstaat, waar ruim 90 miljoen mensen wonen. Het economische succes lijkt op het eerste gezicht opmerkelijk, omdat West-Bengalen al meer dan 25 jaar wordt geregeerd door een communistische partij. In het sobere CPI(M)-hoofdkwartier temidden van de drukte en chaos van de Indiase hoofdstad New Delhi geeft algemeen secretaris Prakash Karat een simpele verklaring voor het succes van zijn partij: ‘Hard werken en eerlijk zijn.’ ‘Bij de laatste nationale verkiezingen hebben we 19,7 miljoen stemmen gehaald. Dat is niet veel in een land met 1 miljard inwoners, maar we hebben een vaste basis die ons gaande houdt. Op plaatsen waar de partij prominent aanwezig is, blijven we groeien. Meer dan tweederde van onze ongeveer 856.000 leden komt uit twee deelstaten, Kerala en West-Bengalen, waar we de afgelopen decennia een stempel hebben weten te drukken op het bestuur. Bovendien zijn onze leden relatief jong en actief.’
Aanpak kastensysteem gaat hand in hand
met oplossen armoedeprobleem
In India regeert de orthodox-hindoeïstische Bharatiya Janata Party (BJP) van minister-president Vajpayee. De partij baseert zich op de zogenaamde ‘Hindutva’-ideologie, het streven naar een hindoeïstische staat, en heeft in de Indiase politiek de leidende rol overgenomen van de meer gematigde Congress Party.
Achter de BJP zit een paramilitaire hindoeïstische organisatie die nauwe banden onderhoudt met vakbonden en jeugdorganisaties. In dorpen en buurten zijn veelal de rijken lid van deze Rashtriya Swyamsewak Sangh èn zorgen de feodale verhoudingen die hier vaak nog heersen ervoor, dat de organisatie ook steun krijgt van de armen. De BJP speelt in op religieuze gevoelens, waarbij ze Hindoes opzet tegen moslims en christenen, en appelleert aan de sterk heersende kastengevoelens. In veel deelstaten blijkt het voor linkse partijen als de CPI(M) moeilijk om een alternatief te bieden voor deze cocktail van traditionele en religieuze politieke retoriek. In West-Bengalen heeft de BJP echter minder kans.
Prakash Karat: ‘Hier is 24 procent van de bevolking moslim, maar er is geen sprake van botsingen tussen religieuze groepen. Ook speelt het kastenstelsel in West-Bengalen geen grote rol meer. Dit is voor een belangrijk deel te danken aan de landhervormingen die we hebben doorgevoerd en waarbij bijna een half miljoen hectare naar de landlozen is gegaan, wat veelal ook de kasteloze waren. Het komt er eigenlijk op neer dat met het aanpakken van het armoedeprobleem ook het kastesysteem is aangepakt. Belangrijk zijn ook de grootschalige alfabetismecampagnes geweest. In West-Bengalen kan nu tweederde van de mensen lezen en schrijven, en in Kerala, waar we eveneens lang geregeerd hebben, is het analfabetisme nagenoeg verdwenen. In heel India echter is minder dan eenderde van de mensen alfabeet.’
Eigen media zijn hard nodig in de strijd met de lastercampagnes van de landelijke overheid
De CPI(M) is in veel opzichten een ouderwetse communistische partij, die een hamer en sikkel in het vaandel voert en een traditioneel marxistisch beginselprogramma heeft. De dagelijkse politieke praktijk vraagt echter een veel pragmatischer instelling. De vele arme analfabeten in India moeten heel persoonlijk worden benaderd. Afdelingen van de partij bestaan uit niet meer dan vijftien leden, die onderling veel contact hebben en in hun buurt proberen mensen te organiseren. Na 27 jaar bestuur geniet de partij daardoor nog steeds het vertrouwen van een grote meerderheid van de Bengaalse bevolking, ondanks tegenwerkingen vanuit de landelijke overheid en voortdurende lastercampagnes in vijandige kranten. Zeker in verkiezingstijd wordt elke misstand of misdaad aan de CPI(M) toegeschreven. Het toenemend alfabetisme maakt het voor de partij echter ook gemakkelijker om via eigen media meer mensen te bereiken.
Karat: ‘We geven op dit moment zes kranten en zes weekbladen uit, in zes talen. Onze belangrijkste krant, People’s Democracy, verschijnt in het Engels en Hindi. In Kerala hebben we onlangs met de steun van 200.000 aandeelhouders een 24-uurs satellietzender opgericht, ‘Kayerly’. En in West-Bengalen runnen we sinds kort een 9-uurs nieuwskanaal.’
Jaarlijks worden tientallen partijleden geroyeerd wegens corruptie
Om de mensen meer bij de besluitvorming te betrekken, draagt de regering in West-Bengalen veel macht af aan de traditionele dorpsraden, de zogenaamde ‘panchayats’. Het regeren in nauwe samenwerking met die raden verloopt goed, maar toezicht op het bestuur blijft hard nodig. Van de 33.000 leden die de partij in de raden vertegenwoordigen, worden er jaarlijks tientallen aan de kant gezet wegens corruptie of nepotisme. Doordat ze al zo lang aan de macht is, trekt de CPI(M) ook mensen aan die de ideologie en de nivelleringsprincipes van de partij niet aanhangen, maar enkel uit zijn op baantjes. Deze mensen zijn zich volgens Karat onvoldoende bewust van de harde strijd die hij en anderen hebben moeten leveren om politieke invloed te krijgen – en om invloed te houden.
‘40 Procent van de uitgaven van West-Bengalen gaat via de panchayats en niet via de bureaucraten op hoger bestuursniveaus. Het gaat dan om geld voor wegen, scholen etcetera. Maar onze mogelijkheden zijn beperkt, omdat de centrale overheid geen geld over heeft voor de sociale sector. Het beleid in New Delhi wordt steeds meer gedicteerd door de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds. De druk om de sociale sector te privatiseren wordt steeds groter. Onze regering in West-Bengalen moet bescheiden zijn en veel uitleggen. De eerste decennia waren onze prestaties geweldig, ik noemde al de landhervormingen en de campagnes tegen analfabetisme. In deze staat hebben we volgens de Wereldbank ook de grootste armoedereductie bereikt, door gerichte hulp aan de armen op het platteland. Misschien is onze politiek juist de reden dat de Wereldbank zo positief is over West-Bengalen. De laatste jaren wordt het echter steeds moeilijker. We proberen dat ook uit te leggen en we zijn eerlijk tegen de mensen. We geven het toe als we falen.’
Landelijke staking tegen stakingsverbod | Op 24 februari organiseert de CPI(M) een landelijke stakingsactie tegen het stakingverbod dat de Indiase Hoge Raad onlangs heeft opgelegd. In Tamil Nadu gingen vorig jaar juli 110.000 overheidswerknemers in staking uit protest tegen de aantasting van hun lonen en pensioenen. De Hoge Raad bepaalde dat overheidsdienaren geen stakingsrecht hebben, omdat dit slecht zou zijn voor de samenleving. De twee grootste vakbonden in India zijn verbonden aan de BJP en het Congress. De CPI(M) probeert de andere zes grote vakverenigingen te organiseren tegen de aantasting van het stakingsrecht. |
|---|
CPI(M)De Communist Party India (marxist) is in 1964 opgericht, als afsplitsing van de meer op de Sovjet-Unie gerichte CPI. In 2003 had de CPI(M) 856.000 leden. Veel partijleden zijn betrokken bij organisaties van arbeiders, studenten, vrouwen en boeren. Sinds 1999 heeft de partij 33 leden in de Tweede Kamer (Lok Sabha), op een totaal van 543 zetels. Na de BJP en het Congress is de CPI(M) de grootste partij. Behalve in West-Bengalen regeert de partij op dit moment ook in de kleinere deelstaat Tripura, in het noordoosten van India. In Kerala is de partij eveneens prominent aanwezig. |
