Tribune 11/2000: "Arafat kan niet met nog minder akkoord gaan"

Tribune 17 november 2000

Radi Suudi (Joods-Palestijnse Dialoog)

‘Arafat kan niet met nóg minder akkoord gaan’

Vrede tussen Israël en de Palestijnen lijkt verder weg dan ooit. De ene na de andere ontmoeting tussen Barak en Arafat strandt zonder enig resultaat, terwijl het dodental stijgt. Het platform Stop geweld nu, opgericht op initiatief van de SP-Kamerlid Remi Poppe en ondersteund door tientallen organisaties, drong in een petitie aan de Israëlische ambassadeur aan op beëindiging van het excessieve geweld tegen de Palestijnse bevolking. Een van de ondertekenaars is Radi Suudi van de Joods-Palestijnse Dialoog.

Het begon zo veelbelovend. Met het aantreden van Ehud Barak als premier leek het einde van het conflict binnen handbereik te liggen. Hoe heeft het zo mis kunnen gaan?

Radi Suudi: ‘Optimisme heerste aanvankelijk ook aan Palestijnse kant. Verwacht werd dat Barak zou doorgaan waar Rabin en Peres waren opgehouden. Hij zou de dialoog weer op gang brengen. Maar Barak is een ontzettende teleurstelling gebleken. Hij is doorgegaan met het bouwen van de nederzettingen in Palestijnse gebieden. Hij heeft de bouw zelfs geïntensiveerd. Nu doet hij of hij heel wat opgeeft ten behoeve van een vredesakkoord, maar in werkelijkheid zijn we terug bij de situatie van dertig jaar geleden. Een soort Palestijnse enclave in de Gaza-strook, het gebied waar de meeste Palestijnen wonen, maar de buitengebieden, het water de toegangswegen tot Jeruzalem zijn nog steeds in Israëlische handen. Met de onlusten laat het Palestijnse volk weten hier absoluut niet mee akkoord te gaan.’

Waar twee vechten hebben twee schuld, zou je zeggen.

‘De hoofdschuldige is onomstotelijk Israël. Hier is geen sprake van een conflict tussen twee religies, of een afvallige provincie die onafhankelijkheid eist. Israël heeft Palestina tegen alle VN-resoluties in nog steeds bezet. De afgelopen jaren heeft het Israëlische leger zich weliswaar teruggetrokken uit de Palestijnse steden, je ziet de militairen niet meer in de straten, nee ze zitten nu anderhalve kilometer buiten de stadsgrenzen! Het Palestijns gebied is versplinterd in allemaal enclaves met daartussenin militaire installaties, controleposten enzovoort. Die enclaves kunnen zo heel makkelijk geïsoleerd worden en van elkaar afgeschermd. Tegelijkertijd beheerst Israël de grensovergang met Egypte en heeft controle over de watervoorraad en het telefoon en energienet. De Palestijnen zijn nog steeds volslagen afhankelijk van de Israeli’s. Mensen zitten opgesloten in hun dorp. Dat betekent dat oogsten niet meer kunnen worden binnengehaald, dat goederen heel moeilijk de dorpen binnen kunnen komen. Ik ken dramatische verhalen van terminale kankerpatiënten, van barende vrouwen die naar het ziekenhuis moesten. Ze werden niet doorgelaten en stierven! Dat is de dagelijkse realiteit voor de Palestijnen.’

Kan dat met vredesbesprekingen niet opgelost worden?

‘Er wordt al zeven jaar gepraat, maar ondertussen komen er nog steeds joodse nederzettingen in bezette gebieden bij. Israël weigert te praten over de terugkeer van Palestijnse vluchtelingen en weigert Oost-Jeruzalem op te geven en zich terug te trekken uit de bezette gebieden. De Palestijnse eis is al teruggebracht tot 22 procent van de oorspronkelijke grond van Palestina. Dat is een enorme concessie, waarop Arafat zijn volk gedurende twintig jaar heeft voorbereid. "Dit is wat we kunnen krijgen op basis van uitspraken van de Internationale gemeenschap. Dan hebben we in ieder geval een Palestijnse staat met Oost-Jeruzalem als hoofdstad." Hij kan nu niet met nóg minder akkoord gaan!’

Komt het nog goed?

‘Het had al goed kunnen zijn. Barak had al in een vroeg stadium moeten zeggen: Jongens, de prijs voor vrede is terugtrekking uit de bezette gebieden en uit Oost-Jeruzalem. Ik ben ervan overtuigd dat hij voldoende overwicht had om dat te kunnen maken en dat hij een belangrijk deel van het Israëlische volk achter zich had gekregen. Hij is echter een tamelijk laffe politicus. Hij lijkt het belangrijker te vinden om met de extremistische krachten in zijn land goede vrienden te blijven, dan de vrede te bewerkstellingen. Als Barak het zelf niet doet, moet de internationale gemeenschap Israël flink onder druk zetten om zich terug te trekken uit de bezette gebieden. Ik blijf hoop houden dat het goed komt. De vraag is wanneer. Dat kan over een paar maanden zijn, maar ook pas over vijftig jaar. Eén ding is zeker. Het zal niet vanzelf over gaan.’