Tribune 03/2000: Column Jan Marijnissen

Een stap terug…

Ik ben in m’n leven twee keer één dag in Oostenrijk geweest. Een keer in de jaren zeventig vanuit Bratislava. Ik was de hele dag ziek. De tweede keer in de jaren tachtig, toen ik een angstaanjagend avontuur meemaakte op de flanken van de Zugspitze. Allemaal niet leuk. Maar nog veel minder leuk is Jörg Haider, de man die de harten van zoveel Oostenrijkers veroverd heeft. Deze man bestond het om de concentratiekampen van de nazi’s te omschrijven als ‘heropvoedingskampen’.

Hij pleitte ook voor discriminatie van buitenlanders. Zij zouden niet meer in aanmerking moeten komen voor kinderbijslag.

Er is veel verontwaardiging over de regeringsdeelname van Haiders FPÖ, maar er zijn weinig verklaringen hoe het zo ver heeft kunnen komen. Natuurlijk, we weten allemaal van de Anschluss en het gejuich waarmee Hitler verwelkomd werd in Wenen. En we weten van Kurt Waldheim. Maar is dat alles een voldoende verklaring? Nee, er moet meer aan de hand zijn. Sinds de Tweede Wereldoorlog hebben de christen-democratische ÖVP en de sociaal-democratische SPÖ vrijwel onafgebroken samen geregeerd. Dat heeft geleid tot arrogante machtspolitiek, vriendjespolitiek en doofheid voor de meningen en klachten van de bevolking. Haider en de FPÖ hebben handig gebruik gemaakt van de ontevredenheid daarover.

Jörg Haider heeft nu besloten een stap terug te doen: hij is niet langer voorzitter van de FPÖ. Maar hij blijft minister-president van Karinthië en kan zich in de politieke luwte in Klagenfurt gaan voorbereiden op zijn poging over een paar jaar kanselier te worden. Misschien kan hij dan twee stappen vooruit zetten. Dat is afhankelijk van de lessen die de andere partijen geleerd hebben.