Tribune 10/98: Groeistuipen
Tiny Kox over de zon- en schaduwzijde van de SP-successen
Groter worden geeft nieuwe mogelijkheden, maar eveneens nieuwe problemen. Deze simpele waarheid blijkt ook te gelden voor de SP. "We moeten heel blij zijn met de groei en bloei van onze partij, maar toch is het niet allemaal goud wat er blinkt. We worden ook geconfronteerd met groeistuipen, zoals het feit dat in enkele plaatsen SP-raadsleden opgestapt zijn," zegt SP-secretaris Tiny Kox.
"Het gaat heel snel. We zijn op alle fronten in een paar jaar verdubbeld, soms verdrievoudigd, de vierde partij in ledental geworden en de zesde in de Kamer. We hebben drie keer zoveel raadsleden als begin 1994 en een heleboel nieuwe mensen erbij in onze plaatselijke afdelingsbesturen. Andere partijen zijn daar jaloers op. En terecht, want blijkbaar hebben wij iets dat politiek voor de mensen weer interessant en hoopgevend maakt. Fantastisch natuurlijk, daarvoor doe je het. Maar aan die groei zit ook een andere kant. Die blijft niet zonder gevolgen. Voor het eerst hebben we te maken met het feit dat kort na de raadsverkiezingen SP-raadsleden er de brui aan geven. Het zijn er maar een paar, maar elke vertrekker doet pijn. Natuurlijk zijn de omstandigheden vaak niet vergelijkbaar, maar de rode draad door die situaties is toch dat er iets verkeerd gegaan is in de voorbereiding en de selectie. Soms hebben we te snel en te weinig weloverwogen besloten mee te doen aan raadsverkiezingen. Geduld is een belangrijke eigenschap voor mensen die de wereld willen veranderen, zei iemand ooit. Maar als het goed gaat, vergeet je dat weleens."
"Helaas, maar waar. Sinds afgelopen verkiezingen hebben we enkele pasgekozen raadsleden zien opstappen. Bij andere partijen komt dat ook voor, maar bij ons tot nu toe niet. Daarom is zoiets natuurlijk een grote teleurstelling voor de betrokken afdeling en voor onze kiezers in die plaatsen. En natuurlijk is het ook slecht voor onze partij als zodanig."
"Ja, maar vreemd genoeg hebben die problemen juist te maken met onze successen op landelijk niveau. Onze entree in de Kamer, vier jaar geleden, heeft voor een nieuwe situatie gezorgd. Vroeger haalden wij alleen daar raadszetels waar we met jarenlang werken krediet bij de mensen opgebouwd hadden. Alleen op basis van onze lokale prestaties gaven de mensen ons lokaal vertrouwen en een stem - de landelijke SP was vrijwel buiten beeld voor de meeste mensen. De stemmen die we kregen, hadden we daadwerkelijk verdíend. Ná de Kamerverkiezingen van 1994 gebeurde er iets nieuws: veel mensen leerden de SP kennen via het optreden van Marijnissen en Poppe in het parlement en dat beviel ze vaak heel goed. Zo goed dat ze lieten merken ook bij de raadsverkiezingen voor de partij van "Marijnissen en Poppe" te zullen stemmen. Dat bood onverwachte kansen. Eigenlijk zouden we dit voorjaar vrij gemakkelijk in nog veel meer gemeenteraden hebben kunnen komen op basis van onze sterk toegenomen landelijke populariteit. Natuurlijk begrepen we dat dat niet verstandig zou zijn. Bij de SP geldt immers het uitgangspunt: geen fractie zonder actie. Als je zegt het in de raad op te gaan nemen voor de mensen, dan zul je ook onder de mensen actief moeten zijn, je netwerken moeten hebben, in concrete strijd tegen maatschappelijk onrecht moeten laten zien dat je een echte belangenbehartiger bent en geen goedbedoelende mooiprater. Daarom hebben we dit voorjaar lang niet overal meegedaan. Maar in een aantal plaatsen zijn we toch te overmoedig geweest."
"Klopt. Maar dramatiseren hoeft ook niet. Tegenover een paar opstappers staat de over-overgrote meerderheid van de in maart gekozen raadsleden die hard aan het werk zijn om de kiezers waar voor hun stem te geven. De begroting voor 1999 komt er overal aan. Dat is een mooie kans om duidelijk te maken waar we als SP voor staan. Trouwens: ook in de betrokken plaatsen zijn we nog steeds in de raad vertegenwoordigd, zij het met een zetel minder. Dat ligt aan de beslissing van de opzeggers om hun zetel te behouden. Dat vind ik overigens een slechte zaak. Als iemand tot de conclusie komt dat de SP zijn partij niet is, dan zal ik hem niet kwalijk nemen dat ie opstapt. Als het niet gaat, dan gaat het niet. Maar het is wel onfatsoenlijk naar de SP én naar de kiezers toe, als mensen dan hun zetel niet ter beschikking stellen en het geld voor het raadslidmaatschap in hun eigen zak te steken. Dat is in strijd met de overeenkomst die ze zelf met de SP aangegaan zijn. Bovendien is het oneerlijk tegenover de mensen die hun stem aan de SP gaven."
"Natuurlijk niet. Onze partijafdelingen zijn verantwoordelijk voor de kandidatenlijsten. En ook voor het goed functioneren van onze raadsleden. We trekken het ons zelf ook aan, natuurlijk."
"Dat heb ik ook gemerkt, aan alle journalisten aan de telefoon. Maar het ging toch echt steeds om conflicten tussen de betreffende raadsleden en de rest van de afdeling. Er is niemand vertrokken met de steun van de plaatselijke afdeling. In de SP hebben afdelingen veel autonomie. Dat moet ook, want ze vormen de basis van onze partij. Als het fout gaat, kan niet plotseling de landelijke partij de lakens gaan uitdelen. Helpen willen we wel - maar van bovenaf ingrijpen doen we alleen in noodgevallen. En dat wilde ik ook maar zo houden."
"Die garantie kan niemand geven. Nogmaals: groeien geeft problemen. Maar onnodige problemen, de moeten we zien te voorkomen. We hebben de les getrokken dat we secuurder moeten omgaan met de beslissing al dan niet mee te doen aan raadsverkiezingen. Mensen in de raad zetten mag geen gok zijn. Bij de komende provinciale verkiezingen zullen we laten zien dat we onze les geleerd hebben. En we geven nu ook vol gas om de groei in kwantiteit ook bij te houden in kwaliteit. Niet jezelf verbieden te groeien, maar wel mensen versneld opleiden, zodat ze het nieuwe werk ook echt aankunnen."
Inhoud
- Nieuws: Het Binnenhof / Aktie / Bulletin Board
- Al in 1976 schrijft de Tribune over asbest als "de grootste milieuramp van deze eeuw". Zeventien jaar zal het dan nog duren voor het materiaal verboden wordt. En nog vijf jaar voordat er genoegdoening komt voor de slachtoffers. Maar nu gaat het echt gebeuren. Een Asbestinstituut maakt een einde aan de "dubbele lijdensweg" van de asbestslachtoffers.
- Interview: "In de muziek wordt enorm veel geld omgezet, en daarmee is het steeds meer een economisch product geworden," zegt Robert Long. "Als je niet héél goed oppast, kom je terecht in projecten waar je later spijt van krijgt. Ik loop dat risico niet zo, omdat ik alleen doe wat ik zelf mooi vind."
- Elke dag telt het platteland tien bedrijfsbeëindigers. De tol voor een kortzichtig landbouwbeleid, dat alsmaar op de schaalvergroting gericht is geweest. "Als je noodgedwongen je bedrijf moet stoppen, neem je afscheid van iets wat je enorm dierbaar is. Je komt in een rouwproces."
- Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen behaalde de SP 223 zetels. Maar in de loop van een jaar stapten zes van die raadsleden uit de partij om op eigen titel hun zetel te blijven bezetten. Zijn dat normale groeistuipen of is er iets grondig mis bij de SP?
- De kwestie: crisis?
- Theo de Buurtconciërge; strip van Wim Stevenhagen