Tribune 12/96 Gastcolumn: Johan Stekelenburg

De werkelijkheid van

Johan Stekelenburg

Mensen met een laag inkomen hebben een slechtere gezondheid dan anderen. Ze maken daardoor meer gebruik van de gezondheidszorg. De hoge consumptie leidt ertoe dat er vaker een eigen bijdrage moet worden betaald. En dat betekent weer dat er een hoog percentage zo'n 7 procent van het lage inkomen aan gezondheidskosten moet worden betaald. Deze gegevens komen voort het uit FNV-onderzoek ‘De werkelijkheid is anders', dat onlangs is gepresenteerd. Eigen bijdragen in de gezondheidszorg treffen de minima altijd extra hard. Dat zou dus aanleiding moeten zijn af te zien van verdere verhoging. Daar denkt de politiek echter anders over. Per 1 januari 1997 worden er nieuwe eigen bijdragen ingevoerd. Op papier moeten de minimuminkomens daar niets van voelen. Ze krijgen immers daarvoor compensatie in de vorm van een verlaging van de nominale premie met 110 gulden. Bovendien geldt voor minima een lager maximum aan eigen bijdragen. De nieuwe regeling is echter niet alleen zeer ingewikkeld en bijna onuitvoerbaar. Ze versterkt ook de armoedeval, omdat iedere gulden die wordt verdiend boven het minimum onmiddellijk de eigen bijdrage doet oplopen naar maximaal 200 gulden. Als er dan toch een eigen bijdrage moet zijn, dan moet het er een zijn die inkomensafhankelijk is, waarbij de minima vrijgesteld worden van betaling. Dan is de armoedeval beperkter. Is de eigen bijdrage-regeling zeer ingewikkeld, dat geldt niet minder voor de aanvullende verzekeringen die nu op de markt zijn voor de geprivatiseerde tandheelkunde en fysiotherapie. Vele mensen op het minimumniveau weten niet of ze aanvullend verzekerd zijn. Als ze het wel weten, dan weten ze niet wat de kosten zijn, laat staan de dekking. Er is geen sprake van een bewuste, rationele keuze. Het is gewoon een jungle van regelingen. De marktwerking is niet alleen inefficiënt. Voor een verzekerde leidt zij ook tot een ondoorzichtige chaos. Voor de FNV gaat er dan ook nog steeds niets boven een breed basisziekenfondspakket, waarbij mensen niet voor dergelijke in feite onmogelijke keuzes worden gesteld. Hopelijk breekt dat inzicht ook eens door in de politiek.

Johan Stekelenburg, voorzitter van de FNV