publicatie

Spanning april 2011 :: HET RIJKE ROOIE LEVEN DEEL 67: One by One

Spanning, april 2011

HET RIJKE ROOIE LEVEN DEEL 67

One by One

Tekst: Sjaak van der Velden

De schijnheil kwam naar onze stad

Naar de haven om de stakers te ontmoeten

We vroegen om hulp maar hij negeerde ons

Hij is nu de leider van de vakbond

Leider van de vakbond

Al onze vragen liet hij open

quasi-onschuldig bleef hij op zijn bonus hopen

Een zetel in de Eerste Kamer

Een voor een

varen de schepen binnen

Een voor een

varen de schepen weer uit

We leven voor woorden en sterven voor woorden

Voor principes die ons leven niet verstoorden

Maar als makkers vinden dat ze boven ons hoorden

Aan wiens kant sta je eigenlijk?

Je vertelt iedereen dat je handen zijn gebonden

Je ontkent de geschiedenis onomwonden

Een reeks veranderingen die we overdreven vonden

Aan wiens kant sta je eigenlijk?

Een voor een

varen de schepen binnen

Een voor een

varen de schepen weer uit

Dit schandalige roversnest

De term Moord dekt de lading het best

Begin je spel en ga voor de rest

Aan wiens kant sta je eigenlijk?

Als men ons vraagt waarom we stierven

Vertellen we dat de leiders de waarheid bedierven

Dat ze ons in de haven verrieden

Aan wiens kant sta je eigenlijk?

In 1997 had de Engelse groep Chumbawamba in de Top 40 een bescheiden hitje met het nummer Tubthumping. Het was mijn eerste kennismaking met deze Britse muzikanten, die al sinds begin jaren tachtig muziek bleken te maken en daarbij politiek heel betrokken waren. Toen ik de cd kocht, wist ik dan ook niet goed wat ik kon verwachten.

Het waren twaalf politieke songs, maar van een heel ander kaliber dan wat ik kende van de strijdcultuur uit de jaren zeventig. Dat was meestal (gelukkig niet altijd) een herhaling van de liedjes van Brecht of andere vooroorlogse linkse componisten en tekstschrijvers. Met een serieus gezicht door linkse studenten gezongen liedjes over hoe ze bij honger en bij eten toch marcheerden voor het socialisme. Nu had ik echter een heel dansbare, beetje postpunk-cd in handen.

In het tekstboekje bij de cd staan niet alleen de liedteksten, maar in de kantlijn ook allerlei citaten van mensen die de liedschrijvers blijkbaar hebben geïnspireerd. Zo stonden er bij het nummer dat ik heb uitgekozen, One by one (Een voor een), fragmenten uit traditionele liedjes naast een verhandeling over wat het onderwerp van de liedtekst was.

Een leuk fragment is ‘Onderkruipers zijn gajes’, maar ook het citaat van Orwell ‘Wanneer ik een arbeider van vlees en bloed tegenover zijn natuurlijke vijand, de politieagent, zie staan dan lijkt het me duidelijk aan wiens kant ik sta’, vond ik verrassend gevonden en heel toepasselijk.

De jaren negentig waren voor een groot deel de jaren van Paars, de periode waarin de socialisten van de PvdA hun ideologie overboord hadden gezet en er geen toekomst voor links meer leek. Rechts was de baas geworden in het publieke debat.

Toch werd er ook strijd gevoerd. Zoals door de havenarbeiders van de Mersey Docks and Harbour Company in Liverpool in 1995. Toen een aantal van hen weigerde om de staking van het personeel van Torside te breken, werden ze op 29 september ontslagen. Tweeënhalf jaar voerden de 550 havenarbeiders strijd tegen de directie en tegen de politie. De vakbonden weigerden de arbeiders te steunen, die vervolgens hun heil elders zochten. Hun strijd werd het begin van een brede campagne waarin andere sociale bewegingen ook werden betrokken.

De staking, die een van de langste uit de Britse geschiedenis werd, kwam pas in februari 1998 ten einde. De arbeiders verloren, maar hadden laten zien dat het voeren van strijd nog steeds mogelijk was.

Na de staking verschenen er twee films over de strijd van de Liverpoolse havenarbeiders, maar al tijdens het conflict schreven de groepsleden van Chumbawamba hun prachtige lied One by One. Een lied dat ze overigens niet alleen op hun eigen cd zetten, maar ook onderdeel was van de cd Rock the Dock waarmee diverse groepen geld ophaalden voor de stakers.

Pontius Pilate came to our town

Up to the dockyards to see the

picket line

We asked him to help but he just

turned around

He’s the leader of the union now

Leader of the union

All of our questions he ignored

He washed his hands and he

dreamed of his reward

A seat in the House of Lords

One by one

The ships come sailing in

One by one

The ships go sailing out

We live for words and die for words

Principles we can afford

When all our Brothers turn to Lords

Whose side are you on?

You tell the world your hands are

tied

History three times denied

A sea of changes three miles wide

Whose side are you on?

One by one

The ships come sailing in

One by one

The ships go sailing out

This conspiracy of shame

Murder by some other name

Play up and play the game

Whose side are you on?

If any ask us why we died

We tell them that our leaders lied

Sold us out down the riverside

Whose side are you on?