Spanning, november 2005 :: Praktijkvoorbeelden: Marktwerking funest voor de zorg

Spanning • november 2005

Praktijkvoorbeelden

Marktwerking funest voor de zorg

Op initiatief van onder andere Agnes Kant richtten zo’n honderd werkers en deskundigen uit de zorg de actiegroep ‘Zorg geen Markt’ op. Hun gelijknamige manifest is inmiddels door zo’n 10.000 collega’s ondertekend. En op het meldpunt dat ‘Zorg geen Markt’ instelde om goed inzicht te krijgen in de gevolgen van de vercommercialisering van de zorg, zijn al meer dan tweehonderd meldingen binnen gekomen. In het rapport Markt zorgt niet zijn ze onlangs gebundeld. In Spanning een selectie hieruit, onder het motto: dáárom geen martktwerking in de zorg!

Uit de meldingen komen de volgende nadelen van marktwerking in de zorg helder naar voren:

• Concurrentie leidt tot minder samenwerking
• Marktwerking leidt tot minder kwaliteit
• Zorgverzekeraars gaan op stoel van de arts zitten
• De keuzevrijheid van de patiënt neemt af doordat zorgverzekeraars beperkt contracteren
• Zorgverzekeraars maken bij contractonder-- handelingen misbruik van hun macht
• De risicoselectie neemt toe
• De bureaucratie neemt toe

Vertrouwen is weg

In Eindhoven zijn tegenwoordig meer dan tien thuiszorgaanbieders op de markt. De kwaliteit van de zorg en de communicatie tussen thuiszorg en huisarts waren voorheen zeer goed: korte lijnen, snelle afstemming, echt zorg op maat. En nu? De patiënten weten zelf niet hoe hun zorgaanbieder heet, ik ken de zorgaanbieders niet, ik heb geen telefoonnummers en ken de medewerkers niet. Communicatie(pogingen) zijn tijdrovend en frustrerend. Gedelegeerde taken zijn moeilijk toe te vertrouwen aan iemand waarvan je de manier van werken niet kent. Het is maar afwachten wie naar mijn patiënt komt en hoe deze onbekende thuiszorginstelling haar personeel selecteert, naschoolt en controleert.

(Huisarts)

Onverantwoord

Bij de onderhandeling over de DBC’s is mijn ziekenhuis onder druk gezet om bij een borstoperatie uit te gaan van gemiddeld drie ligdagen in het ziekenhuis. Terwijl de gemiddelde duur vijf dagen is. Maar, zo stelde de zorgverzekeraar, een andere kliniek kan het ook in drie dagen, dus daar moet de prijs maar op afgestemd. Belachelijk, want in tegenstelling tot die kliniek doe ik alle behandelingen, ook als ze meer zorg vragen en kunnen leiden tot complicaties.

(Plastisch chirurg)

Te veel kraamzorg ingekocht

Een ernstige longpatiënt (met zuurstoftoediening thuis) liet mij gisteren weten dat zij geen wijkverpleegkundige zorg meer krijgt, maar steeds wisselende kraamverzorgsters. Het schijnt dat de zorgverzekeraar te veel kraamzorg heeft ingekocht, maar geen werk voor ze heeft... De kraamverzorgster vroeg of mevrouw verkouden werd omdat ze hoestte. Dit is juist een kenmerk van haar longaandoening, maar de kraamverzorgsters weten niet eens wat COPD is... Mevrouw heeft aangegeven geen kraamverzorgsters te willen, maar is gedreigd dat ze dan helemaal geen zorg krijgt.

(Longverpleegkundige)

Een pilletje volstaat

Een jong patiëntje van nog geen drie jaar is uitvoerig getest en allergisch bevonden voor vele soorten voeding. Door de behandelaars wordt hypoallergene voeding noodzakelijk geacht. Maar de zorgverzekeraar besloot na een voedingsanamnese en een berekening van de dagvoedingswaarde dat het kindje wel kon volstaan met Vitamine B2- en kalktabletten.

(Advocate van gezin)

Inferieur schema

Verzekeraar Amicon wilde de medicatie niet vergoeden voor een patiënte die recent een longtransplantatie heeft ondergaan. Het gebruikte medicatieschema wordt door alle longtransplantatiecentra in Nederland gebruikt, dus wild is het niet. Ik, de longarts, moet gaan aantonen dat dit het beste schema is. De verzekeraar is dan bereid dit op de agenda te zetten van het College voor de Zorgverzekering. Inmiddels kan deze patiënt de medicatie niet meer betalen en moeten wij overgaan op een inferieur schema. Als dit onder het nieuwe zorgstelsel normaal wordt, dan staat ons nog wat te wachten.

(Longarts)

Operatie geweigerd

Een mevrouw heeft een borstamputatie gehad wegens borstkanker. Daarbij is een flink deel van de lymfeklieren verwijderd, om uitzaaiing te voorkomen. Nu verloopt de vochtafvoer in de rechterarm niet meer goed. De vrouw krijgt daarom elke week fysiotherapie en moet elk jaar een kleine operatie ondergaan, om het overtollige vocht te verwijderen. Gedurende ongeveer vijf jaar heeft zorgverzekeraar CZ deze behandeling vergoed. Tot haar verbazing (en die van de arts) kreeg mevrouw dit voorjaar te horen dat de operatie niet meer vergoed wordt. Dit is zeer gevaarlijk, want zonder operatie ‘versteent’ de arm en is amputatie noodzakelijk. Ondanks aandringen van de arts blijft CZ vergoeding van de operatie weigeren.

(Zoon patiënt)

Valse diagnose

Een jongen in mijn praktijk kon nauwelijks meer plassen, omdat de voorhuid bijna dicht zat. Hiervoor is een circumcisie nodig. Deze ingreep wordt echter niet meer vergoed door het ziekenfonds. Een dergelijk ingreep kost 1100 euro. Voor de ouders van de jongen een enorm bedrag. Uiteindelijk heeft de uroloog hem toch geholpen en gewoon een andere diagnose opgegeven aan de verzekering, omdat hij geen andere uitweg zag.

(Huisarts)

Naar ander ziekenhuis

Als academisch werkend specialist nu al tweemaal van een patiënt te horen gekregen dat een door mij geplande cataract-operatie niet door kon gaan omdat de verzekering de operatie niet zou vergoeden in het LUMC. De patiënt moest maar naar Haarlem, terwijl hij of al jaren in het LUMC onder behandeling staat of naar mij is verwezen.

(Specialist)

Zelf bijbetalen

Mijn moeder krijgt twee maal per week fysiotherapie: de noodzaak hiertoe is onomstreden. Maar haar fysiotherapeut (die ook de andere bewoners van het huis bedient) heeft geen contract met Achmea afgesloten. Hierdoor moet mijn moeder nu per zitting 18 euro eigen bijdrage betalen: de fysiotherapeut rekent 38 euro, Achmea vergoedt maar 20 euro.

Alleen als je van ons huurt

Een vrijkomende huisartspraktijk in Schiedam heeft een opvolger, die in het pand wil blijven. DSW (regionale zorgverzekeraar) zegt dat de opvolger alleen een contract krijgt, als hij praktijkruimte huurt in een pand van DSW. Als hij in het oude pand blijft, krijgt hij geen contract.

(Huisarts in opleiding)

Collectieve verzekering geweigerd

Ik ben 52 jaar, heel gezond en slik al enkele jaren Simvastatine wegens iets verhoogd cholesterol. Ik ben dus goed preventief met mijn gezondheid bezig en eet gezond en beweeg. Maar ik ben net geweigerd door CZ voor een collectieve verzekering van mijn nieuwe werkgever, vanwege gezondheidsrisico’s!

(Patiënt)