Tribune 2/96 De Kwestie: Chipkaarten
De Kwestie
Chipkaarten
Ad Bakermansis adjunct-directeur betalingsverkeer van de Rabobank Nederland en als zodanig nauw betrokken bij de chipknip. Hij verwacht dat de chipkaart van de banken snel het grootste elektronische betalingsmiddel zal worden. De kaart is efficiënt, goedkoop en veilig, zegt hij. | Bert Scholtensis als econoom verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Ook hij denk dat de chipkaart een succes kan worden, maar hij ziet ook de risico's en nadelige kanten, vooral waar het gaat om bescherming van de privacy. Wat gebeurt er met de informatie die over ons verzameld wordt? | Gaat Nederland massaal aan de chipkaart of niet? | |||
|---|---|---|---|---|---|
| "Wij zijn ervan overtuigd dat Nederland massaal aan de chipknip zal gaan. Want ze heeft voordelen voor winkeliers, gebruikers en banken. Het is het meest doelmatige betaalmiddel dat we kennen. De chipknip is straks ook te gebruiken als strippenkaart, parkeerkaart, bibliotheekkaart, collegekaart en telefoonkaart. Ook kunnen spaarprogramma's als Air Miles meeliften." | "Iedereen krijgt zo'n ding. Maar of mensen hem ook gaan gebruiken hangt af van het gemak, de kosten, wat er gebeurt als je hem verliest, de opladingsmogelijkheden en het aantal plekken waar je ermee kunt betalen." | Wat betekent de chipkaart voor de banken? | |||
| "Winkeliers storten nu hun geld af bij de bank; die telt alles weer en stort het af bij De Nederlandsche Bank en die brengt het opnieuw in omloop. Een uitermate duur proces. Dat wordt efficiënter en goedkoper met de chipknip. Het voordeel zit in de totale kosten van het betalingsverkeer niet zozeer in de tarieven die we in rekening brengen." | "Ze krijgen meer informatie over het betalingsgedrag van de klant. Nu kunnen ze niet zien wat u doet met het geld dat u uit de muur haalt, straks wel. Zij gebruiken die informatie voor marketing en klantenacties. Tweede voordeel voor de banken is dat het geld langer op hun rekening blijft staan. Ze geven daar geen of een hele lage rentevergoeding voor, terwijl ze er wel mee kunnen verdienen op de geldmarkt. En de banken hoeven minder contant geld in voorraad te houden. Ook dat is winst." | Wat betekent de chipkaart voor de winkeliers? | |||
| "In vergelijking met de kosten van contant geldtransacties, of de kosten van eurocheques of PIN, is de chipknip voor de winkelier gemiddeld het goedkoopst." | "Ze hoeven minder kasgeld aan te houden, wat een stuk veiliger is. En ook zij krijgen informatie over het bestedingsgedrag van de klant. Een nadeel is dat de winkeliers per transactie moeten betalen. Ik vind dat vreemd. Want de winkelier doet nu één keer per dag een afstorting bij de bank, waarvoor hij één keer stortingskosten betaalt. De bank zegt nu toch ook niet: u heeft vandaag driehonderd klanten gehad en we gaan dat driehonderd keer rekenen. Straks gebeurt dat wel." | Wat betekent de chipkaart voor de consument? | |||
| "Ze is handig, veilig en snel. Zonder pincode kan de consument met de chipknip elektronische betalingen doen. Binnen een jaar kan dat op 200-duizend plaatsen in Nederland, twee keer zoveel als PIN." | "Voor ons is het vooral gebruiksgemak. Naast betalen kun je er ook allerlei andere dingen mee doen. Met name de Postbank claimt allerlei extra mogelijkheden voor haar chipper." | Wie draait er op voor de kosten? | |||
| "De chipknip is het goedkoopste betaalmiddel. Er is dus geen enkele reden om de transactiekosten door te berekenen aan de consument. Alleen worden de kosten voor de winkelier beter zichtbaar, doordat hij per transactie moet betalen. Terwijl de kosten die hij had met kassabehandeling, tellen en afstorten vaak niet zichtbaar waren. Interne ondernemingskosten verschuiven naar extern en daardoor lijkt de chipknip duurder terwijl hij dat niet is." | "Tussen detailhandel en banken is daarover een politiek spel te verwachten. Met de consumenten ligt dat anders. De banken kunnen makkelijker de kosten bij hen neerleggen, omdat ze niet georganiseerd zijn. Zo moet je je tegen verlies van de kaart maar verzekeren. Ik vrees dat het publiek financieel het minst kan profiteren." | Banken en winkels kunnen straks het bestedingspatroon van de consument volgen. Wat vindt u daarvan? | |||
| "Dat is niet correct. Gewone betalingen met de chipkaart gebeuren volledig anoniem. Er worden geen klantgegevens meegegeven aan de winkelier. Alleen als je tevens gebruik maakt van spaarprogramma's, stem je er vrijwillig mee in dat je persoonsgegevens gebruikt worden voor commerciële doeleinden. Zaken als Albert Heijn kunnen dan chipknip-transacties analyseren. Hoe vaak de klant in de winkel komt, hoeveel hij besteedt en waaraan. Daarop kunnen ze dan bijvoorbeeld aanbiedingen doen. Maar het is de klant zelf die bepaalt waarvoor zijn chipknip gebruikt wordt." | "Op termijn kunnen we daarmee op een hellend vlak komen. Een groot voordeel van het huidige geld is dat het anoniem is. Als mensen weten dat alles wat je uitgeeft opgeslagen wordt in het databestand van de bank, kan dat hun gedrag beïnvloeden. De vraag is wat de bank met al die informatie doet. Die kan verkocht worden, en ook tegen u gebruikt door kwaadwillenden. De bedoeling van de privacybescherming lijkt te worden aangetast." | Hoe veilig en betrouwbaar is de chipkaart? | |||
| "Onze chipknip is het veiligste betaalmiddel van Nederland. De magneetstrip op de pinpas heeft als nadeel dat er weinig gegevens op kunnen en dat die ook gemakkelijk te lezen zijn. Tot op heden is het niemand gelukt de chipknip te kraken. En slaagt iemand daar wel in, dan kan hij één kaart misbruiken, maar niet het hele systeem. De bedragen die daarmee te roven zijn, zijn dusdanig beperkt dat wij niet verwachten dat de misdaad zich hierop zal storten." | "Misschien veiliger dan de portemonnee, want die is voor zakkenrollers altijd duidelijk zichtbaar. Maar studenten informatica zullen met veel plezier de code op de chipkaart kraken. Het probleem is dat er allerlei extra's op de chipkaart komen, zoals toegang tot gebouwen. Iemand die uw kaart steelt kan daarvan misbruik maken." | Wat wordt straks de standaard: de chipper van de Postbank of de chipknip van de gezamenlijke banken? | |||
| "Het wordt chipknip. Of de chipper er komt zien we nog wel. De toegevoegde waarde daarvan is er volgens mij niet. Ze komen met hetzelfde als waarmee de chipknip al op de markt is, en met een kleiner bereik. Niemand is ermee gebaat dat er twee systemen komen in Nederland." | "Liefst allebei en nog een paar. Want er zijn weinig klanten ooit slechter geworden van concurrentie. Van belang is wel dat de technologie op de toonbank voor beide gebruikt kan worden zodat de bakker straks niet vijf verschillende apparaten heeft staan in plaats van lekkere taartjes." | ||||
Inhoud
- Nieuws: Het Binnenhof / Aktie / Bulletin Board
- Column Jan Marijnissen: Contract met de duivel
- Onze gulden gaat plaatsmaken voor de Euro, Makkelijk bij het wisselen aan de grenzen. Maar de Europese muntunie heeft nog veel meer gevolgen. De Tribune zet ze op een rij. En trekt de conclusie: Euro nee!
- Eindelijk kreeg Kees, een jongen met gebruiksaanwijzing, de hulp die hij nodig had. Maar voor de hoge extra kosten die zijn ouders moesten maken, bleven alle loketten dicht. De familie van der Horn tussen wal en schip.
- De economie van Indonesië groeit explosief. Maar de vruchten daarvan worden niet geplukt door de werkende mensen. Zij verdienen nog steeds slechts een paar tientjes per maand.
- De kwestie: Chipkaarten
- Gastcolum: De zorgen van Frans Moor.