Spanning, nieuwsblad van de SP, november 2008 : Kernenergie NU niet

Column

Kernenergie NU niet

In plaats van de wekker gaat om 7.00 uur de telefoon. “Mevrouw Kant, wat lezen we in de Telegraaf, is de SP nu vóór kernenergie?” Terloops is de avond ervoor bij Knevel en van den Brink het onderwerp voorbijgekomen. Wat vindt de SP eigenlijk van kernenergie? Ik geef naar eer en geweten antwoord. En de Telegraaf maakt er een nieuwsbericht van, op de voorpagina.

Je kunt mij voor ieder onderwerp wakker bellen. Ook met deze vraag. Met de slaap nog in mijn ogen, leg ik aan de journalist uit dat er geen sprake is van een koerswijziging. Kernenergie is ook op dit moment voor de SP geen optie. Maar het is ook geen dogma. Veranderende omstandigheden kunnen leiden tot nieuwe inzichten. En ja, de omstandigheden veranderen.

De bezwaren tegen kernenergie staan nog overeind. Zoals de risico’s en de problemen van het kernafval. Maar net als ieder standpunt, is onze visie op kernenergie niet in beton gegoten. Panta rhei, alles is in beweging, is een belangrijke les die alle SP’ers niet voor niets leren. En zeker zijn ook wetenschap en techniek continu in beweging. Bijvoorbeeld de wetenschap en kennis over nadelen van fossiele brandstoffen.

De CO2-uitstoot en de gevolgen voor het klimaat. De uitputting van energiebronnen en de beschikbaarheid van alternatieven. Een veran-dering in de omstandig-heden kan leiden tot een andere afweging, en daarmee verandering in standpunt.

Een ander standpunt is met betrekking tot kernenergie nu niet aan de orde. Zoals iedereen ook uit het artikel van mijn fractiegenoot Paulus Jansen kan opmaken. Maar toch begrijp ik best dat de aard van mijn reactie, die overigens dezelfde is als die de fractie in debatten de afgelopen jaren naar voren heeft gebracht, als ‘nieuw’ wordt gezien. En dat komt precies omdat wel degelijk de omstandigheden veranderen, en dus ook de afweging. Ook al leidt die afweging nog steeds tot de uitkomst: kernenergie NU niet, heb ik wel degelijk ook willen aangeven dat de SP oog heeft voor die veranderende omstandigheden. En dat het dus ook niet uitgesloten is, dat een afweging in de toekomst een andere uitkomst heeft.

Ontwikkelingen, en zelfs ook de vooruitgang van de technologie worden mede bepaald door de omstandigheden, en helaas ook belangen. Zoals de commerciële belangen van oliemaatschappijen en energiebedrijven. Ik ben er eerlijk gezegd van overtuigd dat we tech-nologisch al verder hadden kunnen zijn met het ontwikkelen van duurzame energie dan we nu zijn. En ik vrees ook dat zelfs nu de omstandigheden, zoals het effect op het kli- maat, er toe nopen, de overgang naar duurzame energie niet snel genoeg gaat.

Energiebedrijven moeten, op een geliberaliseerde markt, concurreren om de klant. Dat kost niet alleen veel geld, het is ook een rem op investeringen die ons op lange termijn duurzame energiebronnen zullen opleveren. Tegelijk dragen energie-bedrijven niet de gezamenlijke verantwoordelijkheid die de Tweede Kamer, bijvoorbeeld, wel neemt voor het onderwijs. Door deze bedrijven op afstand te zetten heeft de Kamer zichzelf het ultieme middel uit handen gegeven om binnen enkele decennia een grotendeels duurzame energieproductie op te tuigen. Het langetermijnbelang wordt daarmee verkwanseld.

Kernenergie, NU niet, wordt NOOIT niet als we in staat zijn wel tijdig om te schakelen naar duurzame energie. Het is hooguit, als dat niet lukt, een tijdelijke oplossing voor de overgang daar naartoe. Tenzij de technologische vooruitgang de risico’s van kernenergie en het probleem van kernafval gaat oplossen. Vooralsnog lijkt dat echt luchtfietserij, maar zeg nooit nooit.

Agnes Kant