opinie
Sadet Karabulut:

Stop de zinloze oorlog in Afghanistan

De NAVO-oorlog in Afghanistan is mislukt. Alleen de politiek en militair verantwoordelijken voor dit echec weigeren dat nog toe te geven. Deze onwil te komen tot voortschrijdend inzicht leidt ertoe dat dit gewelddadige en zinloze drama al meer dan vijftien jaar wordt voortgezet. Het is onbegrijpelijk dat Nederland zich wederom voor het karretje van de Amerikanen laat spannen en de militaire missie in het land wil verlengen.

Jaar in jaar uit wordt de oorlog in Afghanistan gekenmerkt door twee ontwikkelingen: het geweld en het aantal burgerdoden nemen toe en de Taliban, en sinds enige tijd ook IS, krijgen steeds meer gebied in handen. Inmiddels ongeveer de helft van het land. Dit ondanks de vele honderden miljarden dollars die zijn uitgegeven aan de oorlogsinspanningen van de NAVO, waaronder enkele miljarden door Nederland, en ondanks de honderdduizenden opgeleide Afghaanse militairen en politieagenten.

Over het aantal slachtoffers bestaat weinig duidelijkheid, maar waarschijnlijk is dit veel meer dan officieel wordt toegegeven. Een onderzoek van verschillende artsenorganisaties stelt dat sinds 2001 in Afghanistan 220 duizend mensen direct of indirect zijn omgekomen door het oorlogsgeweld. De laatste jaren, die de meest bloedige waren, zijn niet meegeteld.

Daarnaast leidt de continue strijd in het land tot miljoenen vluchtelingen. Alleen al vorig jaar moesten zo’n 600 duizend mensen huis en haard achterlaten om te ontkomen aan het geweld. Dat zijn mensen die geregeld ook in de EU aankloppen voor asiel. Het toont de evidente, maar veelal onbesproken relatie tussen de ‘War on Terror’ en de vluchtelingenstroom richting Europa.

Het Afghaanse veiligheidsapparaat moet geregeld toestaan dat rebellen provinciesteden als Kunduz onder de voet lopen en aanslagen plegen in hoofdstad Kabul. Op papier zijn er zo’n 350 duizend man (en een enkele vrouw) veiligheidspersoneel, maar in de praktijk zijn er veel spooksoldaten. Lui die bij de eerste training verschijnen, geld, een uniform en wapen in ontvangst nemen, en vervolgens met de noorderzon vertrekken. Om niet zelden militair materieel aan opstandelingen te verkopen.

Om de opmars van de Taliban te keren, willen de Amerikanen duizenden extra militairen sturen. Voorstanders van zo’n ‘surge’ leggen echter niet uit hoe ongeveer twintigduizend NAVO-militairen kunnen bereiken wat de 140 duizend troepen, die in 2011 in het land waren, niet lukten.

Dit alles roept de vraag op waarom de Amerikanen en de NAVO überhaupt nog militair aanwezig zijn in Afghanistan. Al helemaal sinds de dood van Osama bin Laden, die overigens in buurland Pakistan verbleef. De omvangrijke hoeveelheden zeldzame mineralen in de Afghaanse bodem, die gebruikt kunnen worden voor de productie van onder andere laptops, speelt op de achtergrond mee. Multimiljardair Trump beseft kennelijk goed dat Amerikaanse bedrijven daar veel aan kunnen verdienen.

Een andere verklaring is dat er simpelweg teveel gevestigde belangen op het spel staan om de oorlog te stoppen. Dat gaat van carrières van hoge Amerikaanse officieren tot bureaucratische belangen van het Pentagon en de CIA. Van belang is hier ook dat geen enkele president de verantwoordelijk wil nemen voor het ‘verliezen’ van de oorlog. Het prestige van de grootste oorlogsmachine die de geschiedenis ooit heeft voortgebracht, staat hier immers op het spel.

Wat de redenen ook zijn, overduidelijk is dat duizenden extra militairen de oorlog in Afghanistan niet gaan winnen. Wel zal het leiden tot meer geweld en meer vluchtelingen. Het is daarom jammer dat Nederland niet besloten heeft te stoppen met de bijdrage aan de NAVO-missie. De financiële ruimte die dan was vrijgekomen had kunnen worden besteed aan broodnodige humanitaire hulp aan de Afghanen.

Betrokken SP'ers