Deze wooncrisis is geen natuurverschijnsel, maar het gevolg van politieke keuzes. Het ideaal van volkshuisvesting, van goed en betaalbaar wonen voor iedereen is verkwanseld, door de liberalisering van de woningcorporaties en de verkoop van sociale huurwoningen. De huizen zijn onbetaalbaar geworden, de huren gaan door het dak en huurders hebben nauwelijks zeggenschap meer. Kopen is voor steeds meer mensen onmogelijk. Een groeiende groep mensen verdient te weinig om een huis te kunnen kopen. Daar wil de SP wat aan doen. Dit moet anders. En dit kan ook anders.
Door de kabinetten Rutte stegen de huren gemiddeld met 35% in de afgelopen jaren.
Huurders betaalden ruim 13 miljard euro aan asociale verhuurderheffing. Geld dat niet kon worden gebruikt om huizen op te knappen, huren laag te houden of huizen te bouwen.
Meer dan 100.000 sociale huurwoningen verdwenen in 8 jaar tijd door fout beleid, waarin verhuurders werden gestimuleerd de huren te ‘liberaliseren’ en sociale woningen te verkopen.
Na tien jaar neoliberaal woonbeleid is in ons land het aantal daklozen verdubbeld.
Wat moet er gebeuren?
Het geld dat vrijkomt door het afschaffen van de verhuurderheffing en het afschaffen van de winstbelasting voor corporaties investeren we in een nationaal bouwplan en gebruiken we voor verlaging van de huren, de bouw van huizen, verduurzaming van oudere woningen en het bouwen van nieuwe voorzieningen in buurten.
Huizen zijn er voor mensen om in te wonen en niet voor huisjesmelkers of speculanten om rijk mee te worden. Het beleggen in vastgoed pakken we aan door een ‘woonplicht’ (zodat je ook echt in een huis moet gaan wonen) en een hogere overdrachtsbelasting vanaf het tweede huis. Zo beschermen we ook huurders in de ‘vrije sector’.
De huren gaan de komende jaren niet omhoog, maar omlaag. Dat doen we in het bijzonder voor de mensen met een lager inkomen. In de toekomst willen we de huren meer koppelen aan het inkomen. Om huurders minder afhankelijk te maken van falende marktwerking voeren we voor alle woningen een maximale huurprijs in.
We stoppen met de verkoop van sociale huurwoningen door woningcorporaties en stellen bij nieuwbouwprojecten eisen voor de bouw van betaalbare woningen.
Er worden geen mensen met een huurschuld op straat gezet en we helpen hen met schuldsanering. Gemeenten maken een sluitend vangnet voor de opvang van dak- en thuislozen en plekken voor begeleid wonen. Met de woningcorporaties maken we afspraken voor een doorstroming naar vormen van zelfstandig wonen.
De energierekening moet omlaag. Dat kan door woningen beter te isoleren en collectief van zonnepanelen te voorzien met publieke energievoorzieningen. En door beter onderhoud van woningen (zoals aanpak van schimmel). Zo worden energiekosten lager zonder dat de woonlasten stijgen. We helpen eigenaren bij het vervangen van asbestdaken door zonnepanelen.
Er komt een landelijke aanpak van leegstaand vastgoed. Gemeenten krijgen meer mogelijkheden om leegstand van kantoren, winkels en bedrijfspanden aan te pakken en krijgen de mogelijkheid om vastgoedbazen te onteigenen. Op deze manier kan ook extra woonruimte worden gemaakt voor onder meer jongeren en starters en voor mensen met een beperking.
Woningcorporaties worden verenigingen zonder winstoogmerk waar de huurders het voor het zeggen hebben. Zij gaan samen bepalen waar de huurgelden aan worden besteed.
Een nieuw ministerie van wonen krijgt de regie over de huisvesting en maakt een nationaal bouwplan, voor de bouw van duurzame en betaalbare woningen voor iedereen.
Door speculatie met de grondprijzen is grond veel te duur geworden. We stellen voorwaarden aan ontwikkelaars die grond kopen om te bouwen. Het verbod op kraken heffen we op.
De SP vindt het belangrijk dat mensen in hun eigen buurt kunnen blijven wonen. Daarom willen we betaalbare woningen en Zorgbuurthuizen voor ouderen in bestaande wijken, zodat mensen op latere leeftijd in hun eigen wijk kunnen blijven wonen.
De energie is een publieke taak, we willen dan ook dat de energievoorziening in publieke handen komt. Zo voorkomen we dat duurzaam een luxeproduct wordt.
De overdrachtsbelasting voor particulieren is nu twee procent. Voor mensen die voor het eerst een huis kopen schaffen we de overdrachtsbelasting af. Voor (institutionele) beleggers verhogen we de overdrachtsbelasting fors zodat prijsopdrijving en het opkopen van woningen om duur te verhuren worden voorkomen.
De hypotheekrenteaftrek passen we aan zodat deze effectiever ingezet wordt. De aftrek was ooit bedoeld voor mensen met een laag inkomen om een huis te kunnen kopen, maar is verworden tot een subsidie voor de rijken, die hier nu het meeste van profiteren. Voor hypotheken tot aan 350.000 euro blijft alles hetzelfde. Daarboven beperken we de renteaftrek.
Mensen die een woning kopen of verbouwen worden beschermd tegen wanprestaties, door middel van een garantie.
Wat we hebben gedaan
In het hele land voert de SP samen met huurders acties voor het verlagen van de huur en het opknappen van huizen. Onder de leus ‘0 is genoeg’ organiseerde de SP acties en demonstraties waar duizenden huurders uit het hele land aan deelnamen. Eerder lukte het om de huren van mensen die in een sociale huurwoning wonen te bevriezen.
Wat jij kunt doen!
De SP is elke dag actief. Blijf op de hoogte van het laatste nieuws. Of word lid van de SP en krijg het boek 'De winst van eerlijk delen' van Lilian Marijnissen gratis.
