Tribune 12/2001 Column Jan Marijnissen: Zeven weken bommen...

Tribune 14 december 2001

Zeven weken bombardementen... en nu?

Zeven weken lang teisteren de B52's en de kruisraketten van de VS Afghanistan nu. Vele honderden mensen zijn gedood, duizenden en duizenden op de vlucht, en nog is het einde niet in zicht. Niemand weet waar deze sprong in het duister van de coalitie van 40 landen toe zal leiden. Waar en wanneer daagt aan de horizon het einde van het internationaal terrorisme, en waar en wanneer de vrede?

Vanaf het allereerste begin heeft mijn partij gesteld dat je met bommen het terrorisme niet uitroeit. De aanpak van de VS vinden wij inhumaan (veel onschuldige slachtoffers), ineffectief (terrorisme aanwezig in zestig landen roei je niet uit met aanvallen op één, ook nog arm land) en contraproductief (er wordt zo alleen maar nieuwe haat gezaaid). Vanaf het begin hebben wij gesteld dat het goed is als de verantwoordelijken voor de misdaad van 11 september gepakt worden, berecht en gestraft, maar dat de échte strijd tegen het terrorisme een veel langere adem vereist. Belangrijkste is dat de voedingsbodem voor politiek fanatisme en haat wordt weggenomen. Nooit zal uit te sluiten zijn dat een gestoorde een terroristische daad pleegt, maar de kans op politiek terrorisme kan actief worden verkleind wanneer terrorisme als politiek instrument zijn betekenis verliest omdat andere politieke mogelijkheden productiever zijn.

Maar de Taliban zijn nu toch maar mooi verdreven uit Kabul, Herat en Mazar-I-Sharif. Zeker, en ik hoop dat het nieuwe bewind van de Noordelijke Alliantie niet in de oude fouten vervalt en het volk van Afghanistan nu een eerlijke kans krijgt op een echte, duurzame verbetering van hun leven. Of dat lukt zal moeten worden afgewacht. Maar de verdrijving van de Taliban was toch niet het doel van de bombardementen? Dat was toch het aanpakken van het internationaal terrorisme, het al-Qaida netwerk, en Osama Bin Laden? Als dit soort acties vanaf nu een legitiem middel zijn om overal in de wereld een ons meer welgevallig regime in het zadel te helpen, dan heb ik nog wel een paar voorbeelden: Pakistan, Oezbekistan, Turkije, Saoedi-Arabië, Israël, vult u maar in. Of gaat de voorkeur van Bush uit naar Irak?

Het is al vaak gezegd: de wereld is een dorp. De mondialisering neemt versneld toe. Dat kan niet zonder gevolgen blijven. Een internationale rechtsorde is onontbeerlijk. Maar dan wel een éérlijke orde, waarin de belangen van álle mensen evenveel gewicht in de schaal leggen. Recht op een menswaardig bestaan voor iedereen dus: minimale voorwaarde daarvoor is eten, drinkwater, onderwijs, werk, gezondheidszorg… én veiligheid.

Dit is de wereld waarvoor ik wil vechten.