Tiny Kox in Midden-Oosten: Traangas
SP-senator Kox is op werkbezoek in het Midden-Oosten voor de Raad van Europa. Hieronder zijn verslag.
Traangas drijft over de metershoge Muur van de Schande in Bethlehem. Harde knallen klinken van de andere kant. Palestijnse jongeren zijn voor de zoveelste keer in gevecht met de Israëlische bezetters. Een bezoek aan het vluchtelingenkamp moeten we afgelasten, omdat het daar nu te hevig aan toe gaat. Kogels kennen geen verschil tussen Palestijnse jongeren en Europese politici, zegt de secretaris-generaal van het Palestijnse parlement tegen me. Hij maakt zich zorgen over ons, de 17-koppige delegatie van de Raad van Europa. Niet nodig, stel ik hem gerust, goed dat iedereen nu weet dat het hier niet alleen naar olijven en wierook ruikt. Een beetje traangas kan ons geen kwaad doen. Nu hebben we niet alleen gehoord, en gezien maar ook geroken en gevoeld hoe bezetting in 2013 in Palestina is. En dat is een bijzonder beroerd beeld: 46 jaar lang veroordeelt de internationale gemeenschap wat hier gebeurt - en verder gebeurt er niks. Een stapel VN-resoluties wordt brutaal genegeerd - en de wereld staat erbij en kijkt ernaar. De schijnheiligheid ten top, denk je dan.
Oud-premier Ahmed Qurei van Palestina
Eerder vandaag in Jeruzalem heeft oud-premier Qurei ons uitgelegd hoe hij bij vrijwel alle onderhandelingen van de afgelopen decennia betrokken is geweest - en hoe die volgens hem bitter weinig opgeleverd hebben. Hij was betrokken bij de voorbereiding van de Oslo-akkoorden, onderhandelde met Clinton, Bush en Obama. Hij zag dat goede onderhandelaars niet automatisch goede leiders zijn - en goede leiders soms bar slecht onderhandelen. Leiders moeten in beeld komen als onderhandelaars klaar zijn. Dan kunnen leiders met lef laatste kloven dichten. Maar daaraan heeft het ontbroken, zegt de man die talloze functies aan Palestijnse kant heeft vervuld en nu nog steeds meepraat in de top van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO, 'de enige nationaal en internationaal erkende vertegenwoordiger van de Palestijnen', benadrukt hij nog maar even. Daarom moeten anderen zich niet bemoeien met hoe de Palestijnse facties van Fatah en Hamas met elkaar omgaan. Dat is een interne kwestie, waarvoor hij overigens een snelle oplossing ziet, als betrokkenen wat politieke moed tonen. Hij weet ook hoe er vaart gemaakt kan worden in het vredesproces. Laten Israël en Palestina het eerst eens worden dat een Palestijnse staat gevestigd hoort te worden binnen de grenzen zoals die er in 1967, voor de Israëlische bezetting, lagen. Als dat gebeurt, komen voor een heleboel overige problemen oplossingen in zicht. Maar zolang Israël zich daarover weigert uit te spreken, zit de zaak op slot, en betalen de Palestijnen de prijs. Terwijl ze al betaald hebben, door Israëls bestaansrecht te erkennen en genoegen te nemen met een klein deel van wat ooit historisch Palestina was. En door decennia lang onder bezetting te hebben moeten leven.
Hoe hoog die prijs is, zie ik in Bethlehem, dat op barbaarse wijze door de Muur vrijwel afgegrendeld wordt van Jeruzalem. De monsterlijke wal van metershoog beton maakt dat het hele maatschappelijke leven gefrustreerd wordt. Wie het gezien heeft, begrijpt dat dit een misdaad is. Een collega uit Polen, die niet veel op heeft met de Palestijnse zaak, wordt er nu ook stil van. Dat was ook al het geval toen hij de uitleg aanhoorde van een vertegenwoordiger van de Verenigde Naties over hoe de bezetting in het leven van alledag de Palestijnse economie ruïneert en een fatsoenlijke samenleving saboteert. Een voorbeeld: Palestijnen die al hun hele leven lang in Jeruzalem wonen, gelden nu als een soort immigranten, met alle daarbij horende draconische beperkingen van hun bewegingsvrijheid. Hoe bont kun je het maken als land?
Vandaag besluit onze hele delegatie een spoedverklaring naar de Israëlische regering te sturen over de dreigende dood van een Palestijnse hongerstaker. Namens de Raad van Europa vragen we om in ieder geval nu genade voor - Israëlisch - recht te doen gelden. Weer een dode Palestijnse gevangene erbij kan weer gemakkelijk de lont in het kruitvat steken. De jongste clash die we vandaag live meemaken in Bethlehem laat zien hoe explosief de verhoudingen zijn. De net gekozen vrouwelijke burgemeester van Bethlehem doet een dringend beroep op ons om de Palestijnen een kans te geven baas over eigen bestaan te worden. Dat is per slot van rekening toch een elementair mensenrecht...?