GL werpt drempel op voor arme studenten

Hierbij deel 2 van het verkiezingsdebat tussen GroenLinks en SP op de website van trouw. Onderaan de tweede brief van Tofik Dibi, bovenaan de tweede reactie van Jasper van Dijk.

De hele discussie is hier te vinden.

Beste Tofik,

Je ontkent niet dat de studieheffing hetzelfde is als een leenstelsel. Je erkent dus ook dat studenten in jouw voorstel na hun studie met een hoge schuld worden opgezadeld. Daarmee werpt GroenLinks – net als PvdA en D66 - een drempel op voor jongeren uit een gezin met een laag inkomen. Het onderzoek van de LSVb toont dat ook aan: 42 procent van de jongeren ziet af van een studie als hij alles moet lenen. En dat zijn niet alleen maar universitaire studenten, er zijn ook ruim 200.000 MBO-ers die je hun basisbeurs afneemt.

Bovendien vind ik dat je de lasten onevenredig bij studenten legt. Want waarom zou een afgestudeerde arts of leraar “hoger onderwijsbelasting” moeten betalen, terwijl een huisjesmelker of succesvolle ondernemer zonder vervolgopleiding dat niet hoeft? Die laatste twee zijn veel rijker, maar hoeven van jou geen cent te betalen. Terwijl ook zij baat hebben bij artsen en leraren. Omgekeerd zullen studenten, als ze alles zelf moeten betalen, minder snel solidair zijn met mensen die niet gestudeerd hebben, zoals de bakker en de fietsenmaker.

Je kunt dus best kijken naar de invoering van een studieloon, mits iedereen daaraan bijdraagt. Maar dan komt het neer op een verhoging van de (aanvullende) beurs, die naar draagkracht wordt gefinancierd: hoe meer je verdient, hoe meer je bijdraagt. Precies waar de SP voor staat, want het is volledig inkomensafhankelijk en bovenal rechtvaardig, omdat iedereen belang heeft bij goed en toegankelijk onderwijs.

Ik ben groot voorstander van beter onderwijs door middel van intensieve begeleiding en uitstekende docenten. Maar dat gaan we niet alleen door studenten laten betalen, zoals jij voorstelt. Bezuinigen op onderwijs is het domste wat je kan doen, zeker in tijden van crisis. Ik stel daarom voor dat we de studiefinanciering gaan verbeteren in plaats van afschaffen. Iedereen wordt immers beter van meer hoger opgeleiden.

Jasper van Dijk

Beste Jasper,

Over het doel zijn wij het helemaal eens: een goed en toegankelijk hoger onderwijs voor iedereen. En dan valt er nog wel wat te verbeteren. In Nederland worden relatief weinig dubbeltjes kwartjes. Dat heeft echter niets te maken met de studiefinanciering. Bijna alle kinderen die op de havo of het vwo terecht komen, gaan studeren. Om de toegankelijkheid van het hoger onderwijs te vergroten, moeten we iets doen aan de vroege selectie na de basisschool.

Jij stelt dat het hoger onderwijs een publieke voorziening is en dat dus iedereen moet bijdragen. Maar goede en toegankelijke zorg is dat ook en dan is de SP, net als GroenLinks, wel voor een inkomensafhankelijke premie. Bovendien dragen de slager en de bakker, ook na de invoering van de studieheffing, nog bij aan het hoger onderwijs. Want naast de 1,7 miljard euro die we jaarlijks uitgeven aan de studiefinanciering, ontvangen hoge scholen en universiteiten bijna 4 miljard euro om studenten te onderwijzen.

De SP lijkt wel eens te vergeten dat je een euro maar een keer kunt uitgeven. Het geld dat we uitgeven aan een inkomen voor studenten waarvan ze de huur nog niet kunnen betalen, kunnen we niet meer gebruiken om te investeren in beter hoger onderwijs. In meer begeleiding en intensievere colleges, zoals jij zelf ook zegt te willen. En zoals studenten ook willen. Uit twee recente onderzoeken van de LSVB blijkt dat een meerderheid van de studenten meer uitgedaagd wil worden tijdens de studie én voor een hoger onderwijsbelasting is. Als ik moet kiezen tussen behoud van een gedateerde studiefinanciering of sociaal hervormen, kies ik voor het laatste.

Tofik Dibi, Kamerlid GroenLinks