OESO debat: eerlijke handel en regulering markten
Op initiatief van senator Elzinga (SP) hebben parlementariërs van de OESO-landen vrijwel unaniem gestemd voor eerlijkere wereldhandel en meer regulering van financiële markten.
Deze week debatteerde de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa, voor de gelegenheid uitgebreid met delegaties van andere OESO-landen en het Europees Parlement, met de hoogste OESO-baas, de Mexicaan Angel Gurría, over de wereldeconomie. Gurría werd voor de gelegenheid vergezeld van zijn plaatsvervangend secretaris-generaal Aart Jan de Geus, voormalig minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in Nederland.
Het jaarlijkse verantwoordingsdebat over de economische beleidsadviezen van de OESO (de club van rijke landen) in Straatsburg was al voor de zomer gepland en voorbereid. Eerste Kamerlid Tuur Elzinga, spreker namens Verenigd Europees Links (UEL): “Er lag een concept resolutie van vervlogen tijden! In grote lijnen ondersteunend aan voornamelijk neoliberale OESO-adviezen. In de commissie waren we gelukkig goed in staat het rapport meer up-to-date te maken.” De resolutie die vervolgens in het debat met Gurría besproken werd riep de OESO-landen op om tot striktere regulering van de financiële markten te komen. Dankzij een amendement van de SP-senator werd daaraan toegevoegd dat strengere kapitaaleisen voortaan ook voor de zogenaamde opkoopfondsen, zoals private equity en hedge funds, moeten gelden.
Het debat ging – zoals te verwachten viel – voornamelijk over de meest recente crisis op de financiële markten. Elzinga: “Ik heb in mijn bijdrage benadrukt dat het niet aangaat om alleen de schulden van banken en andere financiële instellingen te nationaliseren. We moeten ook weer adequate democratische controle over de financiële markten krijgen. Deze markten moeten weer ten dienste komen van de reële economie. En overheden moeten over het monetaire en financiële beleid weer een beslissende rol opeisen.”
Elzinga riep de OESO-landen en secretaris-generaal Gurría op om samen te werken aan het beteugelen van het aandeelhouderskapitalisme en te komen tot een soort New Deal of een nieuwe Bretton Woods: “Er is de laatste weken veel gewezen op de perverse beloningsstructuren in de financiële instellingen die hebben geleid tot het aangaan van onverantwoorde risico’s. Maar deze beloningsstructuren zijn niet meer dan een afgeleide van de kortzichtige blik op snelle winsten en shareholder value die onlosmakelijk verbonden zijn met het aandeelhouderskapitalisme en Wall Street.”
Daarnaast ging het debat ook over de voedselcrisis en de grote gevolgen voor voornamelijk de armste landen in de wereld. De resolutie riep de OESO-leden onder andere op om hun internationale verplichtingen met betrekking tot ontwikkelingshulp na te komen, extra steun voor de zwaarst getroffen landen te organiseren en de WTO Doha Ontwikkelingsronde vlot te trekken. Elzinga: “De oorspronkelijke tekst in de resolutie was echter in het geheel niet kritisch over deze WTO-onderhandelingen en stelde de mogelijke uitkomsten veel te rooskleurig voor. Daarom heb ik met een aantal amendementen de nodige nuances aangebracht.” De (vrijwel) unaniem aanvaarde amendementen van senator Elzinga hebben ervoor gezorgd dat de resolutie nu de OESO-landen oproept om ervoor te waken dat ontwikkelingslanden niet tot voortijdige marktopening gedwongen worden, dat deze landen voldoende beleidsruimte moeten kunnen behouden om gevoelige economische sectoren af te kunnen schermen en dat Hulp voor Handel niet mag worden ingezet om marktliberalisering af te dwingen.
