Maak lenen bij studiefinanciering minder laagdrempelig

SP-Kamerlid Renske Leijten stelt voor dat studenten de voorwaarden voor een lening thuis krijgen gestuurd en dat pas na acceptatie van de voorwaarden de lening verstrekt wordt. Leijten: “Op deze manier kunnen we voorkomen dat studenten impulsief leningen aan gaan met grote gevolgen.” Wanneer een student een lening aanvraagt bij de studiefinanciering, is op dit moment een vakje aanvinken op een website genoeg. Dat vindt Leijten te laagdrempelig.

“Naar aanleiding van een uitzending bij het consumentenprogramma Radar heb ik vele ervaringen van mensen ontvangen met de studiefinanciering en het lenen,” zegt Leijten. “Van de vele meldingen dat de lening automatisch geactiveerd wordt als de student geen recht meer heeft op de basisbeurs, viel ik van mijn stoel. Zij moeten een formulier invullen als ze de lening niet willen: de omgekeerde wereld.”

In de afgelopen jaren zijn de kosten van een studie fors gestegen. Het collegegeld werd in de afgelopen 15 jaar verdubbeld, maar de basisbeurs bleef gelijk.

Het aantal jaren dat studenten studiefinanciering ontvangen ging van vijf naar vier jaar. De basisbeurs is, als studenten thuis wonen, lager dan het totaal aan collegegeld. Je ontvangt dan 91,81 euro per maand en dat is in totaal 1.101,72 euro per jaar; het collegegeld bedraagt 1.519 euro voor een jaar. Voor uitwonende studenten geldt dat het bedrag aan basisbeurs per maand (255, 64 euro) vaak niet eens genoeg is voor de kamerhuur.

Het wordt steeds normaler gevonden dat studenten geld lenen om rond te kunnen komen. Terwijl we op dit moment voor consumptieve leningen regels gaan opstellen, blijft de politiek leningen verkopen aan studenten.

De regering zegt: studenten kunnen wel lenen voor hun studie, want later gaan ze goed verdienen. Maar wat als je later niet een hoog inkomen krijgt? Achteraf terugbetalen, mét rente, is ook duurder.

En hoe leggen we dat uit aan MBO-studenten? Een docent of verpleegkundige krijgt bepaald geen groot inkomen, maar heeft wel een opleiding gevolgd en mogelijk een studieschuld. Leijten: “Laat helder zijn dat wij deze situatie niet normaal vinden.”

De ervaringen van mensen die de SP fractie mailden na de uitzending van Radar zijn verwerkt in een rapport. Met dit rapport hoopt Leijten een debat te starten over de studiefinanciering, de leningen, en de uitvoering van de IB-groep – de instantie die in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap de studiefinanciering verzorgt.