Nieuwe vragen over Nederlandse rol bij verwerving gifgas door Saddam

SP-Kamerlid Krista van Velzen heeft de regering een reactie gevraagd op onthullingen vandaag in het VPRO-radioprogramma Argos over de Nederlandse rol in het verwerven van gifgas door Saddam Hussein. Verklaringen van de ex-ambassadeur in Bagdad en vertrouwelijke documenten uit de archieven van Economische Zaken werpen nieuw licht op de dubieuze bijdrage van Nederland aan de verspreiding van massavernietigingswapens in het Midden-Oosten.

In het proces in Irak tegen Saddam Hussein staat de aanklacht 'genocide' centraal, waaronder het inzetten van gifgas in de jaren '80. In Nederland is al langere tijd aandacht voor die gifgaspraktijken van het Saddam-regime, vooral dankzij de betrokkenheid van de Nederlandse chemicaliënhandelaar Frans van Anraat, die onlangs tot vijftien jaar cel voor medeplichtigheid aan oorlogsmisdaden. Krista van Velzen drong namens de SP lange tijd aan op vervolging. Ook vroeg zij meermaals openheid over de rol van andere Nederlandse bedrijven, overheidsdiensten en regeringsfunctionarissen.

Argos wierp vandaag aan de hand van vertrouwelijke documenten nieuwe vragen op. De Nederlandse oud-ambassadeur Schorer, die begin jaren tachtig in Bagdad was gestationeerd, verklaarde dat Nederland vroeg op de hoogte was van het gebruik van gifgas. Van Velzen wil weten of ook de toenmalige minister voor buitenlandse handel, Frits Bolkestein, op de hoogte was en waarom de regering toentertijd besloot om toch de banden met Saddam Hoessein aan te halen, onder meer met een bezoek van Bolkestein aan het regime van Saddam.

Van Velzen wil ook weten waarom de regering tot 15 november 1984 heeft gewacht met het aan banden leggen van export van bepaalde strategische goederen, terwijl aangegeven werd dat dit is gebeurd “in verband met het geconstateerde gebruik van chemische strijdmiddelen in oorlogvoering” in de oorlog tussen Iran en Irak. Dat gifgas gebruikt werd was immers al langer bekend. Pas toen de Amerikanen een KLM-vliegtuig vol chemicaliën voor Saddam tegen hield, kwam de regering in actie.