Conferentie Pax Americana: de wereld onder de loep
De SP organiseerde op zondag 30 november in de Rode Hoed te Amsterdam een conferentie over de Pax Americana en de strijd tegen het terrorisme. Rond de honderdvijftig geïnteresseerden luisterden naar experts en stelden vragen over de situatie in Irak, Iran, Israël/Palestina, maar ook over de burgerrechten in Nederland.
Sinds 11 september 2001 is de wereldpolitiek sterk veranderd. Ook Nederland bevindt zich in oorlog in Afghanistan en Irak vanwege terrorisme en massavernietigingswapens. Verder leeft de angst voor terreur in de westerse wereld. Men spreekt wel van de Pax Americana: de geopolitieke verhoudingen zoals die bestaan dankzij de allesbepalende Amerikaanse buitenlandpolitiek.
Anja Meulenbelt laat ons met feiten zien hoe de Pax Americana op de Palestijnse kwestie uitwerkt. Op papier en mondeling deelt de VS zo af en toe reprimandes uit, van de vele miljarden die Israël krijgt als ontwikkelingshulpgeld van de VS is een paar honderdduizend dollar in mindering gebracht. Israël kan gewoon doorgaan met haar kolonialistische beleid. Anja besprak dit onderwerp met Hajo Meijer en Wim Lankamp van het Palestina Komitee. Meijer publiceerde onlangs het boek "Het einde van het Jodendom" (Vassalucci).
De VS besteden 25% van hun ontwikkelgeld aan Israël met de mededeling, dat het bestemd is voor de veiligheid van de burgers, dit wil dus zeggen: wapens. Wat er moet gebeuren is eigenlijk helemaal niet zo ingewikkeld. Wij, de EU, moeten ons houden aan de VN-resoluties waaraan iedereen zich aan moeten houden. Het probleem dat wij ook hier in Nederland tegenkomen, is dat wie zegt dat Israel zich aan de resoluties moet houden, meteen verdacht wordt van antisemitisme.
SP Kamerleden Harry van Bommel en Jan de Wit in gesprek met advocaat Victor Koppe
Over de diepgaande betekenis van de veranderingen bleken ook zondag diverse meningen in omloop. Kamerlid en organisator Harry van Bommel sprak hierover met Paul Aarts van de Universiteit van Amsterdam en Dick Leurdijk van instituut Clingendael. Er werd ook gesproken over de vraag hoe ingrijpend en structureel de politiek van president Bush in Irak en Afghanistan was, en wat het betekent voor de betrekkingen tussen Europa en de VS.
Vervolgens werd de toekomst van Irak onder de loep gelegd. De Irakees Basim Alzahawi hield een introductie en besprak met Harry van Bommel, Jan Jaap van Oosterzee van het IKV en Amir Khadir van het Halabja Centrum de perspectieven voor zijn land. Ook kregen de ontwikkelingen in Iran speciale aandacht. Behnam Taebi , SP-gemeenteraadslid in Delft, schetste de huidige situatie en hield de zaal een aantal scenario’s voor. De kern van zijn boodschap: er is zeker perspectief voor de oppositie in Iran, maar niemand zit te wachten op buitenlandse (militaire) inmenging. Hij werd tegengesproken door Pantea Modiri van de Iraanse Republikeinse Unie.
Ook de directe gevolgen voor Nederland kwamen aan bod. SP-Kamerlid Jan de Wit en advocaat Victor Koppe spraken over wetgeving die al jaren tegengehouden werd, maar nu versneld wordt ingevoerd. Volgens deze wetgeving is een terrorist iemand die een activiteit uitvoert waarbij tot doel gesteld wordt het systeem te veranderen op een wijze die mogelijk angst inboezemt en eventueel de orde verstoort. Daar vallen dus ook legale vakbondsacties en legitieme demonstraties onder.
Met deze definitie levert Nederland nu al eigen onderdanen uit aan andere landen. Nederland doet dit als een van de eerste EU landen op een zeer strenge wijze; andere landen doen dit (nog) niet. Verder werd geconcludeerd dat het gebruiken van geheime bewijsvoering bij rechtspraak, aangeleverd door de inlichtingendienst AIVD, ook een heel enge ontwikkeling is. Mensen kunnen voortaan voor de rechter beschuldigd worden van zaken en daartoe bewijzen aangedragen krijgen die ze helemaal niet kennen, zoals afgetapte telefoon en mail gespreken. De verdediging wordt op deze wijze vrijwel onmogelijk gemaakt.
Slotconclusie van de dag was volgens organisator Harry van Bommel dat het buitenlandbeleid van de VS al lang sporen heeft nagelaten in onze samenleving, maar sinds 11-9 zijn wij meegesleept in de oorlog die de VS voert om de eigen belangen veilig te stellen, onder de noemer ‘oorlog tegen terreur’. Alle hoop is nu gevestigd op de Verenigde Naties, die zouden zelfstandig moeten optreden in de pogingen vrede te brengen in het Midden Oosten. Het vredesproces daar is een kwestie van lange adem, waarin de verschillende volkeren zelf de kans moeten krijgen om te democratiseren, met de steun van de internationale gemeenschap, vooral via de VN.