Rapport Bakker moet leiden tot grotere terughoudendheid deelname vredesoperaties

Het rapport van de Commissie Bakker toont aan dat besluitvorming tot deelname aan vredesoperaties in het verleden vaak onverantwoord was. De Tweede Kamer beschikte meermalen over te weinig informatie om een afgewogen beslissing te nemen over uitzendingen. De reikwijdte van haar besluiten werd vaak niet goed onderkend. De bevindingen en aanbevelingen van de Commissie moeten daarom volgens de SP leiden tot een grotere terughoudendheid bij deelname aan vredesoperaties.

De Commissie maakt pijnlijk duidelijk dat tot op regeringsniveau niet helder is wat de betekenis is van internationale afspraken. Ook is er onduidelijkheid over de vraag wie wanneer precies de beslissing tot deelname aan een vredesmissie neemt. Over de motieven tot deelname is de Kamer niet altijd volledig geïnformeerd De Commissie maakt aannemelijk dat Nederlandse aanwezigheid op Cyprus ook voortkomt uit de angst voor bezuiniging op Defensie. Dat Nederland ook om andere motieven dan handhaving van het internationaal recht en verbetering van de humanitaire situatie, militairen uitzendt, is volgens de SP onaanvaardbaar. Toenmalig minister Voorhoeve valt over de besluitvorming rond deelname aan de operatie op Cyprus veel te verwijten.

De Commissie pleit terecht voor een betere voortgangscontrole van vredesoperaties aangezien tijdens een operatie de situatie op de grond kan wijzigen, en daarmee ook het mandaat en de daarmee verbonden risico’s. Volgens de SP kan er aan zo’n voortgangscontrole ook een periodieke (her-) overweging worden verbonden zodat kan worden beoordeeld of de missie nog aan de gestelde doelen voldoet. De Commissie spreekt niet over het verschuiven van de politieke doelen van een missie, zoals bij de Kosovo-oorlog verschillende keren gebeurde, en wat daarvan dan de consequentie zou moeten zijn. De SP is van me-ning dat de Kamer gedurende een missie veel meer en nauwkeuriger moet blijven letten op de effectiviteit van de missie in het licht van het centrale politieke doel zoals dat aan het begin van een uitzending zeer duidelijk moet zijn vastgesteld. SP ondersteunt van harte de aanbevelingen dat de regering in haar brieven aan de Kamer duidelijk moet zijn over alle motieven en dat zij belangrijke informatie standaard naar de Kamer moet zenden. Echter, ook in beantwoording van schriftelijke en mondelinge vragen moet de regering klip en klaar antwoord geven, hetgeen tijdens Kosovo lang niet altijd het geval was. Ook zou een evaluatie na elke missie standaard moeten zijn. De SP bepleitte dit eerder in het debat over de Kosovo-evaluatie. De Kamer heeft zich in het verleden te mak opgesteld en haar controlerende taak niet voldoende waargemaakt. Dit moet de Kamer zich bijzonder aantrekken. Nu passen geen krokodillentranen maar bezinning en heroverweging van zowel de criteria voor uitzending als de controle daarop.