Onder de pet?

Ik hoorde staatssecretaris Jack de Vries zeggen dat hij hoopt de strijd aan te kunnen tegen het personeelstekort. Hij wil mensen aantrekken die in deze periode van recessie worden ontslagen. Er zijn 7600 mensen tekort bij de krijgsmacht om missies zoals die in Uruzgan vol te houden.

Hoe zou dat toch komen?

‘Defensie is een veelzijdige werkgever die investeert in mensen, ook voor later’, is een van de slogans. Dat steeds meer ex-militairen dat anders ervaren is kennelijk nog niet tot de burelen doorgedrongen.

Honderden ex militairen die op missie zijn geweest slapen slecht, zien afgrijselijke ervaringen ’s nacht steeds weer terug. Hun gezin gaat naar de knoppen, ze raken aan de drank of drugs en kunnen zich niet of met moeite handhaven in de gewone samenleving. Dat heet Post Traumatisch Stress Syndroom.

Uit de vele gesprekken die ik voerde met veteranen is mij wel duidelijk geworden dat het pas ingestelde Landelijk Zorgsysteem Veteranen niet werkt. In het LZV werken 19 organisaties, lokale GGZ, het Veteraneninstituut als uitvoerder van defensie en een aantal stichtingen en het Centraal Militair Hospitaal. Veteranen worden van het kastje naar de muur gestuurd.

Een brief van een bezorgde moeder spreekt boekdelen. ‘Inmiddels is onze zoon het huis uit en woont zelfstandig. Het gaat echter niet goed met hem. Hij is ziek thuis omdat hij het allemaal niet meer trekt. Hij heeft in totaal vier dagen gehad om van zijn uitzending bij te komen, naar de psycholoog in zijn eigen tijd waardoor hij deze gesprekken snel voor gezien hield. Verder horen wij ook geluiden dat men hem totaal niet begeleidt in zijn ziekteproces. Men kleineert hem, trekt zijn proces totaal in twijfel en men verlaagt zich op een niveau om hem als leugenaar te betitelen. Er wordt hem constant vertelt dat militairen eerst een opdracht moeten uitvoeren en dan pas klagen’.

Onlangs vond een zeldzame uitreiking plaats van een Militaire Willemsorde voor heldhaftig optreden tijdens vuurcontact met Talibanstrijders in Uruzgan. Dat kreeg veel media aandacht. Niet in het minst dankzij de inspanningen van de afdeling voorlichting van Defensie. Veelal heel jonge militairen die lichamelijk of geestelijk gewond van een missie terug komen, kunnen zelf een Draaginsigne Gewonden (DIG) aanvragen. Over de uitreiking van het DIG hoor je nooit veel. Daar spant de afdeling voorlichting zich blijkbaar niet zo voor in.

Ik probeer al een tijd, samen met invalide geraakte veteranen, om aandacht voor deze gevolgen van oorlogsmissies te krijgen. Een motie die ik indiende in de Tweede Kamer, om een onafhankelijke en deskundige klachtencommissie voor veteranen en hun naasten in te stellen, is door een meerderheid aangenomen. De Vries wil echter (nog) niets weten van een onafhankelijke klachtencommissie. Hij houdt liever de nare gevolgen van militaire missies een beetje onder zijn petje.