column
Jasper van Dijk:

Competentieleren

Onderwijsvernieuwingen mogen nooit meer zonder draagvlak en onderbouwing aan de scholen worden opgelegd. Dat was de belangrijkste conclusie van de Commissie Dijsselbloem, een groep Tweede Kamerleden die onderzoek deed naar de onderwijsvernieuwingen van de afgelopen decennia. Het ligt dus voor de hand dat deze les ook wordt toegepast op het Competentiegericht Onderwijs, de jongste onderwijsvernieuwing in het Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO). Niets is minder waar. Ondanks alle kritiek wil de regering het volgend jaar verplicht invoeren op alle MBO-scholen.

Het 'competentieleren' komt neer op het aanleren van een mix van kennis, vaardigheden en houding. Tot zover niets nieuws. Wel nieuw is de grote nadruk op zelfstandig leren: het onderwijs wordt veel meer dan voorheen ‘vraaggestuurd’, de leerling stelt zijn eigen onderwijsprogramma samen. De invoering van het competentieleren begon in 2004 met experimenten op enkele MBO-scholen. Inmiddels wordt het toegepast op bijna 60 procent van de leerlingen.

De Tweede Kamer besloot vorig jaar om het competentieleren te onderzoeken. De vraag was of deze grote vernieuwing wel aan de eisen van de Commissie Dijsselbloem voldeed. In februari kwamen de conclusies. De invoering verloopt 'onder de maat' en leraren en leerlingen waren 'een beetje vergeten.' Zeventig procent van de docenten is ontevreden over de invoering, tweederde ziet een verlies aan vakkennis optreden. De onvermijdelijke conclusie is dat het competentieleren op veel scholen niet werkt.

Ondanks de harde conclusies wil de regering van geen wijken weten. Daarom besloten wij het Meldpunt Competentieleren MBO te openen. Daarop zijn in korte tijd ruim 300 reacties binnengekomen van voor- en tegenstanders. Morgen worden de uitkomsten gepresenteerd en is er een debat in de Tweede Kamer.

Veel reacties zijn een noodkreet van docenten. Zij werken keihard aan goed onderwijs, maar worden belemmerd door bestuurders en politici. Het competentieleren veroorzaakt voor hen grote problemen. De regering moet ons rapport niet alleen lezen, maar er ook conclusies uit trekken. Anders is het zelf incompetent.

Betrokken SP'ers