Honderd jaar TESO, een goudmijn van socialistisch gedachtegoed
Afgelopen week was ik op werkbezoek bij TESO, de Texelse Eigen Stoomboot Onderneming, die al honderd jaar dagelijks de veerdienst tussen Den Helder en Texel verzorgt. TESO is in tegenstelling tot andere rederijen een gebruikersorganisatie. De ruim 3000 aandeelhouders zijn grotendeels Texelaars, bijna ieder Texels gezin heeft een directe stem in de organisatie. TESO is een organisatie zonder winstoogmerk. Alle inkomsten worden benut om de kwaliteit, veiligheid en betaalbaarheid te verbeteren. Daardoor is bijvoorbeeld het tarief sinds 1993 gedaald met 11 procent. Ter vergelijking: in dezelfde periode is het tarief bij de NS gestegen met 55 procent. En bij de veerdienst wordt dus ook niet bezuinigd op kwaliteit of op de arbeidsvoorwaarden van het personeel.
TESO is in 1907 opgericht uit onvrede met de bestaande veerdienst. Die vond men te duur. Zo ontstond er een volksbeweging die besloot een eigen veerdienst op te zetten. Iedereen mocht naar draagkracht meefinancieren. Uit die tijd stamt ook de regel dat iedere aandeelhouder één stem heeft in de vergadering, ongeacht het aantal aandelen. Nu, honderd jaar later, zijn de Texelaars nog steeds zéér tevreden én zéér betrokken bij hun TESO, een goudmijn van socialistisch gedachtegoed.
Er loert echter groot gevaar in de persoon van staatssecretaris Huizinga (Verkeer). Huizinga wil in het waddengebied een “uniforme regeling voor alle Zout Veren” treffen. “Voor mij staat het publiek belang op de eerste plaats. Uitgangspunt is een uniforme regeling voor de veerverbindingen naar de waddeneilanden, waarmee de betrouwbaarheid en continuïteit van het vervoer gewaarborgd blijft,” schreef ze in een brief.
Van Huizinga weten we dat ze weigert te leren van de ellende van de aanbestedingen in het openbaar vervoer. Terwijl inmiddels wel duidelijk is dat als gevolg van de verplichte aanbestedingen de kwaliteit van het openbaar vervoer en de arbeidsvoorwaarden van het personeel zwaar onder druk zijn komen te staan. Het personeel in het streekvervoer voerde deze week méér dan terecht actie.
TESO toont al honderd jaar dat het haar opdracht in het publiek belang adequaat vervult. Dus, staatssecretaris Huizinga, wanneer het publiek belang voor u écht op de eerste plaats komt... handen af van TESO.
