Melk en Europa
Op 29 januari 1909 sloot een tiental boeren in een herberg in Oud-Gastel een contract voor hun totaal 200 koeien om de melk te leveren aan de nieuw op te richten melkfabriek. De levering was daarmee verzekerd en de fabriek kon gaan draaien.
Eind april 2009 meldde mijn lokale dagblad de sluiting van die melkfabriek. Na exact honderd jaar een uiterst constante en degelijke werkgever te zijn (geweest). De verslagenheid in het dorp en met name bij de ruim 100 werknemers is dan ook groot. De krant sprak met mensen met dienstverbanden van ruim 40 jaar. René Blommers bijvoorbeeld, werkzaam bij personeelszaken: “De bazen kregen veel van de mensen gedaan. Als er een keer iets was, stond iedereen klaar om ‘s nachts te werken.” Een voorbeeld van een goede werksfeer en de verbondenheid tussen dorp en haar melkfabriek.
De achtergrond van de sluiting is de schaalvergroting en de fusie van Campina met Friese Vlag. Er is volgens deze zuivelgigant geen plaats meer voor kleinere melkfabrieken. In diezelfde krant stond die dag ook een paginagrote advertentie van prijsvechter Aldi: “Alle zuivelprodukten sensationeel in prijs verlaagd.” Een liter dagverse half volle melk kost nu 45 eurocent. Boeren krijgen voor een kilo melk nu 26 cent. Zo laag heeft de melkprijs nog nooit gestaan. Ze produceren niet eens meer tegen de kostprijs.
Enkele weken geleden demonstreerde een organisatie van boeren drie dagen lang met een complete koeienstal op de stoep van de Tweede Kamer voor meer regulering van prijs en voorraad in het Europese zuivelbeleid. Door bedrijfsvergroting en intensivering – onder meer koeien het jaar rond op stal houden – proberen de boeren het vol te houden. Ze steken zich daarmee echter steeds verder in de schulden. En het traditionele Hollandse landschap met koetjes in de wei verdwijnt steeds meer. Bij hun acties en pleidooi voor meer voorraad- en prijsregulering kregen ze echter alleen steun van de SP. Onze CDA minister Verburg loopt voorop in Europa om er voor te pleiten dat de vrije markt nog meer ruimte krijgt.
Ook daar gaat het dus over, bij de verkiezingen van 4 juni.