Bruinverbrande bikkels voelen zich schietschijf
SP-Kamerlid Krista van Velzen bezoekt met een paar collega’s de Nederlanders in Zuid-Irak. Ze verbaast zich over de openheid van de militairen, schrijft ze vanuit Irak.
Vrijdagnacht. Ik ben net op Kamp Al Jasser Al Jadid aangekomen. Dit is het kamp in Al Muthana waar sergeant Steenstra was gestationeerd. De stemming is gedrukt. Veel manschappen zitten in het recreatieverblijf naar het NOS-journaal te kijken over de recente ontwikkelingen in de regio, gesteggel in politiek Den Haag over de verlenging van de missie en over open dagen van de landmacht. Gehoon klinkt op als een jong gastje met camouflageverf op zijn gezicht zegt dat de spanning van het risico er nu eenmaal bijhoort voor een soldaat.
De soldaten zijn verbaasd dat we nog langs zijn gekomen, omdat grote delen van het programma door onrust in de buurt zijn afgelast. Op Camp Smitty waar de sergeant eerder deze week aan zijn verwondingen overleed, sprak ik met verscheidene militairen die openlijk het nut van het voortzetten van deze missie betwijfelden. Vooral de openheid waarmee de jongens spreken over hun verdriet, angst en machteloosheid verbaast mij. Waar ik harde bikkels had verwacht, ontmoette ik een groep jonge bruinverbrande mensen die openlijk praten over nut en nutteloosheid van deze missie. “We zijn hier net schietschijven,” zegt een twintiger uit Seedorf. “Die mortieren die hier laatst insloegen hadden met gemak drie rijen nachtverblijven kunnen opblazen. We zijn door 't oog van de naald gekropen.” Een andere jongen voegt toe dat hij beter in Bosnië had kunnen blijven. “Dan krijg je hetzelfde betaald, maar loop je minder risico.” Uiteraard waren er ook veel positieve geluiden te horen.
Eerder sprak ik met Jim Soriano, de Amerikaanse bestuurder in dit gebied en rechterhand van Paul Bremer. Mijn vraag over de wenselijkheid van het overhevelen van het bevel van de VS naar de VN hoonde hij weg. “Toen er een aanslag was op het VN-kantoor holden ze weg. Is dat een duidelijk antwoord?” blafte hij. Of het niet wenselijk was te zorgen dat er zo snel mogelijk een volwaardige Irakese regering zou komen die zeggenschap krijgt over zowel de buitenlandse troepen en de olie? Daarover hoefde hij niet lang na te denken. “De Iraakse interimregering is niet verkozen, dus kan geen zeggenschap hebben over de buitenlandse troepen.” Dat de bezetting van Irak door de VS zonder serieus VN-mandaat plaatsvond, verzwijgt hij subtiel. Het wordt mij steeds duidelijker. De VS is niet bereid de Irakezen nu de macht over hun eigen land terug te geven. De Nederlanders lopen extra risico's door deze houding. Het verlengen van deze missie zonder dat de VN het bevel gaat voeren, zal de situatie zeker niet verbeteren.
