ESF-fiasco krijgt bittere nasleep
Minister De Geus heeft steeds gezegd dat boetes uit Brussel voor misbruik van Europese subsidies voor werkgelegenheidsprojecten, ook wel ESF-geld genoemd, wel door de staat verhaald zouden worden op de reïntegratiebedrijven en scholingsinstituten. Mooi niet dus, zegt het Gerechtshof in Den Haag. Die uitvoerders van de projecten gaan vrijuit en volgens de rechter mogen ze hun schade en kosten alsnog bij de staat indienen. “Een nieuwe miljoenenmisrekening van De Geus,” aldus SP Tweede-Kamerlid Jan de Wit, die al jaren geleden pleitte voor een parlementair onderzoek naar het fiasco.
Dit is de zoveelste aflevering in het drama rond de subsidies van het Europees Sociaal Fonds (ESF). De uitspraak van de rechter heeft vergaande financiële gevolgen voor de staat. Het zogeheten ESF–schandaal kwam aan het licht in 1999. Op grote schaal bleken tussen 1994 en 1999 Europese subsidiegelden om werklozen aan het werk te helpen, te zijn misbruikt. Vooral de Arbeidsvoorziening (het vroegere arbeidsbureau) en nogal wat uitvoerders hebben op grote schaal de speciale regels voor dit soort projecten overtreden. ‘Brussel’ gaf Nederland over de periode 1994-1996 een boete van 150 miljoen gulden. Over de periode 1997-1999 komt er nog een boete aan.
De SP heeft in de Tweede Kamer bij herhaling aangedrongen op een parlementair onderzoek naar dit schandaal, kortheidshalve het Melkert-dossier genoemd, omdat het allemaal fout is gelopen onder leiding van toenmalig minister van Sociale Zaken Ad Melkert van de PvdA. Ter bescherming van hun eigen bewindslieden hebben CDA, PvdA en VVD zo’n onderzoek steeds afgewezen. Destijds was de deal in Paars II: de PvdA laat minister Korthals van Justitie (VVD) niet vallen op het Dover-drama (mensensmokkel en dood van 58 Chinezen) en de VVD laat de ministers van Sociale Zaken Klaas de Vries en Willem Vermeend (beiden PvdA) niet vallen. Zonder dat er ooit iemand politiek verantwoordelijk is gesteld voor het ESF-schandaal moet de Nederlandse staat (=de belastingbetaler) hoge boetes aan Brussel betalen.
Jan de Wit heeft minister De Geus, die eerder al in de problemen kwam door de verspilling van gemeenschapsgelden door het UWV, om opheldering gevraagd.