Nieuw Paars draait sociale woningbouw de nek om
Tot het eerste Paarse kabinet in 1994 heeft de sociale woningbouw ons land veel goeds gebracht. Goede, betaalbare woningen, werkgelegenheid en een goede balans tussen huur- en koopwoningen. Maar Paars I wilde verzelfstandiging van de corporaties. De bestuurders kregen het voor het zeggen, met de hoop op sterker management. Dat is er niet gekomen, wel een lange lijst van schandalen. Exorbitante salarissen, geflopte prestigeprojecten, riskante handel in derivaten, corruptie, draaideurbestuurders en als klap op de vuurpijl de uitverkoop van betaalbare huurwoningen.
Aan de vooravond van een waarschijnlijke paarse reünie is het daarom goed te kijken naar de plannen van PvdA en VVD rondom de woningbouwcorporaties. In het Kunduz-akkoord werden de eerste afspraken gemaakt die er hard inhakken: een extra huurverhoging van maximaal 150 euro per maand voor woningen in de tien regio's met de hoogste gemiddelde woningwaarde; afhankelijk van het inkomen komt daar nog eens 1 of zelfs 5 procent per jaar plus inflatie bovenop. De VVD wil met ingang van 2014 een extra heffing van 800 miljoen euro per jaar opleggen aan de woningcorporaties (PvdA: 750 miljoen). Om dat te kunnen ophoesten moeten de corporaties kiezen uit de kogel, de strop of de gifpil: minder investeren, de huur verhogen of meer huizen verkopen. Alle drie deze opties staan haaks op hun kerndoelen: het bouwen en beheren van goede en betaalbare huurwoningen voor mensen met modale en lagere inkomens.
De maximale jaarhuur in de sociale sector wordt straks 4,5 procent van de woningwaarde op de vrije markt. Het CPB rekende uit dat dat tot een extra huurstijging van ruim 5 procent zal leiden. De optelsom van deze plannen zal de huur gemiddeld 80 euro per maand doen stijgen. Corporaties worden de nieuwe huisjesmelkers.
Moeten we er rouwig om zijn als de woningcorporaties zouden verdwijnen? Jazeker. De kosten per sociale huurwoning zijn veel lager dan de fiscale subsidie voor een doorsnee koopwoning. Zouden de D66- en VVD-Kamerleden die te hoop lopen tegen het scheefwonen zich realiseren dat de overheid méér geld kwijt is als al die mensen zouden overstappen naar een koophuis? Het zou daarom van wijsheid getuigen als de overheid de komende jaren niet inzet op het afbreken van de sociale huursector, maar op de versterking van de maatschappelijke controle en de herinvoering van de menselijke maat. Dat is nog goedkoper ook.
