Tribune 6/2011 :: Verzekeraar AEGON als heler

Tribune, juni 2011

Verzekeraar AEGON als heler

tekst: Sjaak van der Velden foto: Wiebe Kiestra / Hollandse Hoogte

Actie bij de Aegon-aandeelhoudersvergadering.

Op 12 mei demonstreerden meer dan vijfhonderd havenarbeiders in Den Haag tijdens de aandeelhoudersvergadering van Aegon. Ze eisten dat 770 miljoen euro door de verzekeraar wordt teruggegeven aan de havenarbeiders. Wat is er aan de hand?

In 1948 richtten werkgevers en vakbonden een pensioenfonds voor de havenbedrijven op. Zoals dat gaat met pensioenfondsen stortten werkgevers en havenarbeiders daar jaarlijks een bedrag in om ervoor te zorgen dat havenarbeiders als ze met pensioen gaan een fatsoenlijk pensioen ontvangen. Dat ging jarenlang goed, tot de financiële wereld bedacht hoe je in twee simpele stappen aan pensioenmiljoenen komt.

Stap 1: privatiseren

In 1998 bedacht men, geheel in lijn met de tijdgeest waarin privatisering een groot goed leek, dat er ook in andere bedrijfstakken geld verdiend kon worden met het aanbieden van een pensioenregeling. Het fonds werd omgezet in een heus bedrijf, Optas Pensioenen nv. In deze nv werd een bedrag vastgelegd, ‘beklemd’, dat alleen mag worden gebruikt voor het oorspronkelijke doel: het uitkeren van havenpensioenen. Om dit in de gaten te houden richtte men ook de Stichting Optas op, terwijl de oorspronkelijke deelnemers (werkgevers en werknemers) een deelnemersraad in het leven riepen.

Het bedrijf deed het uitzonderlijk goed en verdiende veel geld. Daarmee werd het automatisch een prooi voor grotere bedrijven op overnamepad. De meeste schrokken echter terug vanwege het feit dat een aanzienlijk deel van het vermogen van Optas ‘beklemd’ was. Daar hadden ze niet veel aan.

Stap 2: overnemen en regels veranderen

Aegon zag echter wel mogelijkheden en ondernam vanaf 2001 pogingen om Optas in te lijven. In het bestuur van Stichting Optas zaten grote mannen zoals Vinken (Elsevier) en Ribourdouille (ABN-AMRO) die tegen Aegon zeiden dat ze zich geen zorgen hoefden te maken over de deelnemersraad, want die hadden er – in hun woorden – toch niets meer mee te maken. Aegon nam dus met een gerust hart Optas over. Het betaalde daar in 2007 1,3 miljard euro voor en zette het beklemd vermogen op de eigen balans. En dus niet apart voor de havenpensioenen.

Het Stichtingsbestuur had zijn eigen agenda bij de overname. Al in 2002 veranderde het de doelstellingen van de stichting stilletjes zo dat het vermogen van de stichting voor culturele doeleinden gebruikt mag worden in plaats van voor de pensioenuitkeringen. Het geld dat de Stichting voor de verkoop ontving, ging dus niet naar de havenarbeiders. De deelnemersraad van werkgevers en werknemers uit de haven voelde zich belogen en bestolen en riep een Stichting Belangenbehartiging Pensioengerechtigden van Vervoer en Havenbedrijven (BPVH) in het leven. Na juridisch getouwtrek ontving de BPVH begin dit jaar van de Stichting Optas een half miljard euro waarmee de pensioenen werden verbeterd. Het beklemde vermogen dat door Optas was gestolen en door Aegon geheeld, lijkt echter nog steeds kwijt.

Internationale steun

Havenondernemers en havenarbeiders voeren de strijd verder tegen de verzekeraar. Vanuit Amerika steunde de grote vakbond voor vervoerspersoneel Teamsters de actie met een internationale oproep om geen Aegon producten te kopen. De Nederlandse havenarbeiders demonstreerden op 12 mei in Den Haag en lieten op een grote videomuur de film ‘Eerlijk over Aegon’ zien. Ook sprak een van hen de aandeelhouders toe. De strijd is nog lang niet gestreden. Zo gaan afgevaardigden van de BPVH op 2 juni naar San Francisco om daar bij het Aegon-gebouw de film nog een keer te laten zien. Aegon is nog niet van ze af, want zoals woordvoerder Niek Stam van FNV Bondgenoten zei: ‘Het is niet het geld van Aegon en dat zal het ook nooit worden!’

Het filmpje ‘Eerlijk over Aegon’ is te bekijken op: www.havenpensioen.nl/eerlijk-over-aegon