Tribune 10/2008 :: Troontelefoon: Waarom noemt u het niet de Traantelefoon?

Miljoenennota

“Waarom noemt u het niet de Traantelefoon?”

Troontelefoon

“Iets leuks, zoals een keertje naar de bioscoop, kan ik niet betalen. Ik kom nauwelijks de deur meer uit.” Het waren weinig vrolijke verhalen, die de SP via de gratis Troontelefoon te horen kreeg. Maar er kwamen ook tips.

Tekst Daniël Peters Foto Bas Stoffelsen

Een kleine 350 telefoontjes kwamen er dit jaar op de derde dinsdag van september binnen op het secretariaat van de SP-fractie in de Tweede Kamer. Daar zaten traditiegetrouw, zodra de koningin de troonrede had afgerond, Tweede Kamerleden en hun medewerkers klaar om de reacties uit de bevolking te peilen. Belangrijkste onderwerp van gesprek was, net als vorig jaar, wat mensen in hun portemonnee overhouden als de vaste lasten zijn betaald. Dat is niet veel, volgens de bellers, en bovendien weer minder dan in 2007.

“Er verdwijnt van alles uit het basispakket”

“Wat het ook is, het is niet de begroting van het volk. De minst bedeelden worden weer getroffen en een bepaalde kliek profiteert”, zegt de ene beller over de begroting. “Dit is een klap in het gezicht van de minima. Twaalf procent erbij sinds 2000? Daar heb ik niets van gemerkt”, zegt de volgende. Een tip van een derde beller: “Dit heet de Troontelefoon, maar u maghet wel de traantelefoon noemen. Want ik vermoed dat velen niet te spreken zijn over de begroting.”

Mensen die het hardst getroffen worden door de nieuwe plannen van het kabinet zijn – zo blijkt ook uit de telefoontjes – de chronisch zieken en gehandicapten. Mevrouw R. uit Utrecht is zelf chronisch ziek en wordt al jaren gekort. Ze wil niet klagen, omdat ze genoeg heeft kunnen sparen om het hoofd boven water te houden. Maar ze is verbijsterd over de plannen van het kabinet: “Er verdwijnt van alles uit het basispakket van de zorgverzekering. Ik heb medelijden met de mensen die het minder hebben. Er worden twee klassen gecreëerd in dit land.” Mevrouw Van der Ent uit Alblasserdam noemt het kabinetsbeleid zelfs een doodsklap voor chronisch zieken – zoals zijzelf. Ze heeft berekend dat ze er 17,5 procent op achteruit zal gaan, omdat ze een reeks bijzondere ziektekosten volgend jaar niet meer kan aftrekken.

“Troepen terugtrekken uit Afghanistan”

Vergelijkbare geluiden zijn te horen over de manier waarop het kabinet omgaat met ouderen. De Bos-belasting, een extra heffing op het aanvullend pensioen, houdt veel mensen bezig. Maar ook de plannen om mensen door te laten werken na hun vijfenzestigste. “Het kabinet doet niks voor ouderen”, zegt mevrouw Retz uit Schiedam. “Ik ben 79 jaar en visueel gehandicapt. Ik heb 32 jaar in het onderwijs gewerkt en altijd belasting betaald, maar mijn pensioen wordt ieder jaar minder waard.” Verder kan het internationaal beleid op kritiek rekenen. Zo moet Nederland de troepen terugtrekken uit Afghanistan, zegt meneer Haveman uit Venlo: “Het geld dat naar oorlogen gaat, zou veel beter geïnvesteerd kunnen worden in zorg. Geen kogels, maar medicijnen.” Gevraagd naar mogelijke oplossingen, wordt eens te meer duidelijk wat veel bellers een doorn in het oog is. De topsalarissen moeten worden aangepakt: “Want nu lijkt het alsof de armsten voor de rijksten betalen.” Ook voeren meerdere mensen een nieuwe inkomstenbron op voor de begroting van volgend jaar. Mevrouw Biezen uit Amsterdam: “Schaf die poppenkast op Prinsjesdag af, dat scheelt een hoop geld. En laat Beatrix belasting betalen.”