SP Tribune 12/2004 :: Vastberadenheid centraal tijdens Nederlands Sociaal Forum

Tribune 17 december 2004

Vastberadenheid centraal tijdens Nederlands Sociaal Forum

‘Dat geklets over integratie en terrorisme: ik ben het meer dan zat!’ De vrouw bijna achterin de zaal staat resoluut op. ‘Ik ben een Limburgse Belg met een Marokkaanse man, Zowel hij als zijn ouders worden nu, veel erger dan vroeger, met scheve ogen bekeken. Eerst was ik bang, maar nu niet meer. Ik ben het zat. We kunnen in dit land ook gewoon samenleven hoor!’

Tekst: Lisa Kwak

Dit geluid was, in vele toonaarden, soorten en maten te horen op het allereerste Sociale Forum in Nederland. Van vrijdagavond 26 tot en met zondagmiddag 28 november bezochten ruim zesduizend mensen de Amsterdamse Beurs van Berlage en Westergasfabriek. Het aanbod was een programma gevuld met kunst en cultuur, plenaire debatten, workshops en seminars, met allemaal een thema: Een andere wereld is mogelijk. Ruim tweeduizend bezochten de demonstratie die op het forum volgde. Deze ‘andersglobalisten’-beweging, kenmerkt zich door een lappendeken aan initiatieven, standpunten en werkwijzen, variërend van milieugroepen tot vredesactivisten, kerkgangers, krakers en anarchisten. In snel tempo sluiten organisaties van allochtone mensen, non-gouvernementele organisaties en de laatste tijd zelfs de vakbond zich bij deze beweging aan.

Vaag geklets, roepen de critici. Maar is dat wel zo? Wat en hoe doet progressief denkend Nederland het ‘anders’? En zijn het vage praatclubjes of wordt er daadwerkelijk alternatief geboden?

‘De tijd van alleen maar praten is allang voorbij!’ stelt Rene Danen, woordvoerder van Keer Het Tij, een van de organisatoren van het Forum. De huidige tijden, en dan bedoel ik niet alleen de afgelopen weken, vragen om actie. Dat gebeurt dus ook. Want terwijl onze ministers en Tweede Kamerleden in de ­komende jaren zullen genieten van forse loonsverhogingen, mag je als werknemer of uitkeringsgerechtigde op een houtje bijten met een uitgeklede sociale zekerheid, of je wordt zonder pardon het land uitgezet. Dat wordt natuurlijk niet gepikt.’

Ook op het Nederlands Sociaal Forum domineerde de ontstane commotie naar aanleiding van de moord op Theo van Gogh. Wie het Beursgebouw binnenliep werd getroffen door de sfeer van vastberadenheid. Een gevoel van: Nu is de tijd gekomen dat we ECHT met elkaar samenwerken. Oud en jong alle kleuren van de regenboog, al dan niet met hoofddoek, bezochten dan ook samen de vele activiteiten die het NSF rijk was.

Een van de felste discussies hierover werd op zaterdagmiddag gevoerd, met een zaal vol mensen die vastberaden binnenkwamen en nog veel vastbeslotener weer weggingen.

‘Balkenende en zijn medestanders hebben een duidelijke agenda,’ stelde Bart Griffioen van Internationale Socialisten, naast Tweede-Kamerlid Harry van Bommel, vakbondsleider bij Corus Dogan Ozdemir in een seminar met als titel: Balkenende: hoe stoppen we het en hoe krijgen we het weg.

‘Die agenda loopt al jaren door heel Europa en heet de Lissabon-agenda. Dit akkoord dat de Europese landen in 2000 sloten stelt als doel dat in 2010 Europa de VS als zowel economische als militaire macht voorbij gestreefd zal zijn. Hierbij is de zogenaamde ‘vrije markt’ heilig verklaard. En dus regeert het geld en zijn mensen ondergeschikt. Grote bedrijven, die economische macht vertegenwoordigen, zullen worden versterkt, ook al gaat dat ten koste van de werknemers, en natuurlijk stroomt veel van ons kapitaal richting strijdkrachten, politie en justitie. Dat laatste zorgt ervoor dat er veel geld uit andere potten moet komen, zoals die van de sociale voorzieningen.’

Volgens Griffioen heeft dit veel te grote macht voor werkgevers, politie en leger tot gevolg. ‘Door heel Europa zie je dat de diverse regeringen daarop inzetten. En hoe doe je dat het meest effectief? Door angst te zaaien en mensen tegen elkaar op te zetten.’

Metaalvakbondsman Dogan Ozdemir denkt eveneens dat het van levensbelang is dat je je niet laat gek maken door de regering. ‘We hadden bij Corus in geen vijftien jaar gestaakt, maar naar aanleiding van de verslechteringen op de VUT en pre-pensioen hebben we met 3500 mensen het werk neergelegd. Ik had nog een hele poos door willen gaan met actievoeren, want naast de pensioenen zit nog veel meer scheef. Het akkoord wat nu aan de bonden voorligt vind ik wazig en slap. Het is leuk dat de regering ons ietsje tegemoet is gekomen, maar daarmee zijn we er niet! Ik wil niet, blij met elk klein succesje, braaf het werk weer oppakken. Ik wil doorgaan tot ik heb wat ik hebben wil. Want waarom moet ik alsnog langer werken voor de rijken? En waarom moet ik discriminatie pikken?’

Harry van Bommel, Tweede-Kamerlid voor de SP gelooft niet dat de sociale onrust over een paar weken wel over zal zijn. ‘Ik vind het meer iets weg hebben van een veenbrand,’ stelt hij. ‘Je denkt dat het over is, maar als er weer iets gebeurt, laait het heftiger als ooit tevoren weer op.’

De hetze, geleid door ex-VVD Tweede-Kamerlid Geert Wilders, vindt hij momenteel nog gevaarlijker dan het beleid van het kabinet Balkenende, hoewel de eerste nooit zover had kunnen komen als de laatste daar geen voedingsbodem voor had gelegd.

Van Bommel vindt dan ook dat de beweging, naar aanleiding van het succes van de enorme demonstratie op 2 oktober jongstleden en de toenemende protesten tegen de hetze gevoerd tegen allochtonen, vluchtelingen en uitkeringsgerechtigden op de ingeslagen weg moet doorgaan. ‘Dat betekent meer bijeenkomsten als deze, meer en verschillende soorten acties en steeds breder wordende initiatieven, waarin je laat zien dat je vreedzaam met z’n allen kunt samenleven. Alleen met gezond en krachtig tegenwicht kun je zo’n veenbrand effectief bestrijden.’