Hoger opgeleiden leven zo’n vijftien jaar langer in goede gezondheid en worden gemiddeld zes jaar ouder. Dat zijn schokkende cijfers. De verschillen in gezondheid worden groter. Onder meer omdat kinderen en volwassenen met een hoger gezinsinkomen betere toegang hebben tot sport en bewegen. Zij die het zwaarste werk voor het minste geld doen, betalen ook nog de rekening met hun gezondheid en een korter leven.
De sociaaleconomische gezondheidsverschillen gaan we verkleinen.
Segregatie, waar rijk en arm in gescheiden werelden leven, maakt de verschillen groter. Werk en inkomen zijn oneerlijk verdeeld. Kijk naar huisvesting en je ziet dat de armsten in onze samenleving letterlijk op de meest ongezonde plekken wonen. In schimmelwoningen, in wijken met weinig groen en veel overlast of aan de randen van steden langs de snelweg. Dit moet anders. De sociaaleconomische gezondheidsverschillen moeten worden aangepast en er moet meer aandacht zijn voor preventie.
Wat moet er gebeuren?
Onze standpunten
De sociaaleconomische gezondheidsverschillen gaan we verkleinen door meer in te zetten op preventie. Preventie begint met een stevige aanpak van de suiker-, vet- en tabaksbedrijven en hun lobby. We gaan producenten van ongezonde producten strenger controleren en reguleren. Daarnaast stimuleren we sport en bestrijding van overgewicht. We gaan meer investeren in sport en steunen sportverenigingen, waardoor sport bereikbaar en betaalbaar wordt voor iedereen, inclusief mensen met een beperking. Daarnaast komt er een sportwet waarin we de rollen en verantwoordelijkheden van de overheid op het gebied van sport en bewegen vastleggen.
Preventieve middelen waarvan de effectiviteit is aangetoond komen voortaan in het basispakket. Alle zorg die medisch noodzakelijk is zou moeten worden vergoed uit het basispakket. Zorg waarvan de effectiviteit (nog) niet bewezen is moet niet per definitie uit het pakket worden geschrapt, aangezien dit niet altijd betekent dat het ook daadwerkelijk niet effectief is. Nieuwe geneesmiddelen waar de effectiviteit van bewezen is en waarvan geen goedkopere equivalent bestaat, worden opgenomen in het basispakket. We moeten daarbij wel voorkomen dat farmaceutische bedrijven buitensporige winsten maken met zorggeld.
De mondzorg met preventieve controles voor kinderen wordt verbeterd, onder meer door het organiseren van de tandarts vanuit de scholen.
Roken en meeroken zijn slecht voor de gezondheid. Voorkomen moet worden dat jongeren beginnen met roken. Er komt een algeheel verbod op tabak- en alcoholreclames.
Met een nationaal onderzoeksfonds geneesmiddelen worden we minder afhankelijk van de farmaceutische industrie. De medicijnen die worden ontwikkeld blijven in publieke handen. We maken één landelijk systeem voor de centrale inkoop van medicijnen en hulpmiddelen, waarmee we de kosten van de zorg beter beheersen. Ook leggen we een strategische voorraad aan voor beschermingsmiddelen en voor cruciale medicijnen. Bij het verstrekken van geneesmiddelen aan patiënten moet niet de prijs leidend zijn maar de kwaliteit. Voor de productie van medicijnen maken we ons minder afhankelijk van buitenlandse markten. In Europa werken we samen om de productie zo veel mogelijk in Europa te laten plaatsvinden.
De ggz-ondersteuning wordt een vast onderdeel van de zorg in de buurt. De wachtlijsten dringen we terug door voldoende opnameplaatsen en ambulante behandelplaatsen in iedere regio, met voldoende en goed geschoold personeel. Zo voorkomen we persoonlijke drama’s en maatschappelijke kosten van overlast, vervuiling en verslaving. Bij een crisis geldt dat niet de politie de eerste opvang moet doen, maar dat er voldoende ggz-zorg beschikbaar moet zijn.
We willen dat mensen die geestelijke zorg nodig hebben altijd goede zorg krijgen. Wachtlijsten mogen nooit een reden zijn waardoor dit in gevaar komt. Mensen die lichte zorg nodig hebben kunnen ook terecht bij de POH-ggz als dit uitkomst biedt. Er is de afgelopen jaren veel bezuinigd op de ggz, met als gevolg een toename van het aantal verwarde personen op straat. Het aantal bedden in instellingen is afgenomen, omdat meer mensen thuis behandeld moeten worden. Helaas zijn de voorzieningen in de wijk die thuisbehandeling mogelijk moeten maken nog lang niet op orde. De SP wil dat de afbouw van het aantal bedden gestopt wordt, totdat de opbouw van ambulante voorzieningen aantoonbaar op orde is.
De meest kwetsbare ggz patiënten met ernstige psychische problemen moeten van de Zorgverzekeringswet overgeheveld worden naar de Wet langdurige zorg, omdat zij meer baat hebben bij permanente goede ondersteuning dan behandeling. Nu gebeurt dat pas wanneer iemand al drie jaar in een instelling zit.
Nieuwe geneesmiddelen waar de effectiviteit van bewezen is en waarvan geen goedkopere equivalent bestaat, worden opgenomen in het basispakket. De distributie van geneesmiddelen hoort uitsluitend via (ziekenhuis)apotheken of gecertificeerde drogisten plaats te vinden. De levering van receptgeneesmiddelen via buitenlandse websites wordt verboden. Er moet voldoende tijd zijn om uitleg te geven over het gebruik van medicijnen of een medicijncheck op noodzakelijkheid en samenstelling van medicatie, vooral bij ouderen die 5 of meer medicijnen gebruiken. Er wordt een einde gemaakt aan de verschillen in beschikbaarheid van dure geneesmiddelen per ziekenhuis.
Er dient meer openheid te komen over de werkelijke kosten van geneesmiddelen en de prijs die betaald moet worden. De minister stopt met geheime prijsafspraken voor dure geneesmiddelen, zodat de farmaceutische industrie landen niet langer tegen elkaar uit kan spelen. We laten de geneesmiddelenprijzen dalen door het aantal referentielanden uit te breiden en de prijzenwet aan te scherpen, door de prijzen aan te passen aan de goedkoopste landen. Kortingen en bonussen bij apothekers en/of zorgverzekeraars dienen te worden verboden. De inkoop van medicijnen moet landelijk worden geregeld, zodat er een sterkere onderhandelingspositie ten opzichte van de farmaceutische industrie ontstaat. Er wordt onderzocht of de patentduur van een geneesmiddel verkort kan worden of zelfs kan vervallen, als dat middel grotendeels op de universiteit is ontwikkeld met belastinggeld.
Wetenschappers dienen meer greep te krijgen op het stellen van prioriteiten in het medisch onderzoek, zodat er meer onderzoek gedaan kan worden naar preventie, nieuwe vormen van bevolkingsonderzoek, zeldzame ziekten en bijwerkingen. Door het instellen van een onafhankelijk Nationaal Fonds Geneesmiddelenonderzoek kunnen rechtstreekse financiële banden tussen farmaceuten en onderzoekers voorkomen worden. Alle onderzoeken en onderzoeksresultaten moeten opgenomen worden in een publiek register, zodat wetenschappelijke kennis ten goede komt aan het algemeen belang.
De kwaliteit van alle geneesmiddelen, dus ook van de alternatieve geneeswijzen, moet door de Inspectie voor de Gezondheidszorg bewaakt worden. De overheid ziet er op toe dat diagnoses worden gesteld en therapieën worden gegeven door mensen die betrouwbaar en deskundig zijn. Er moet altijd de mogelijkheid zijn voor een onafhankelijk onderzoek naar bijwerkingen.
De SP is elke dag binnen én buiten de Tweede Kamer actief. Wij geloven dat politiek niet alleen maar praten moet zijn, maar dat je ook moet doen waar je in gelooft. Een beter Nederland is mogelijk!
