publicatie

Spanning februari 2011 :: Over onzekerheden en behoefte aan zekerheid

Spanning, februari 2011

Over onzekerheden en behoefte aan zekerheid

Tekst: Arjan Vliegenthart en Hans van Heijningen Foto: flickr.com

De bijdrage van Paul de Beer geeft mooi weer hoe lastig het is om de toekomst van de oudedagsvoorziening te voorspellen. Zijn bijdrage over de houdbaarheid van onze AOW en het maatschappelijk draagvlak daarvoor onder ouderen en jongeren werpt een licht op de huidige discussie die we niet vaak tegen komen. De Beer betoogt dat zowel het beleid als de economische ontwikkeling twee factoren zijn die maken dat zekerheden met betrekking tot de toekomst van de AOW niet te geven zijn. Zijn conclusie is dat we moeten leren leven met deze onderzekerheden. En inderdaad, in de politiek is veel onzeker. Wat vandaag in steen gebeiteld leek, kan er morgen heel anders uitzien.

Tegelijkertijd stelt dat ons wel voor de vraag hoe we zekerheden waar veel mensen in onze samenleving aan hechten, kunnen waarborgen voor de toekomst. Zeker als het gaat om verworvenheden die het volgens ons waard zijn om verdedigd te worden. In het geval van de AOW gaat het overigens om een deel van onze verzorgingsstaat die lange tijd geen vanzelfsprekendheid was. Onze oudedagsvoorziening is de uitkomst van een politieke strijd, die door vorige generaties is geleverd en die inderdaad niet zonder slag of stoot overeind gehouden zal worden in een tijdsgewricht waarin de neoliberale ideologie van economisch nut leidend is.

Dat geldt ook voor het in stand houden van de solidariteit tussen generaties. Voor veel mensen is deze waarde overigens nog springlevend, maar het is zeker niet uitgesloten dat deze waarde in de toekomst minder vanzelfsprekend zal zijn. Maar ook dit is de uitkomst van een politiek debat en de keuzes voor beleid die daaruit volgen. Solidariteit is geen vanzelfsprekendheid, op geen enkel terrein. Het zal iedere keer weer opnieuw georganiseerd en onderhouden moeten worden.

Politiek bestaat uit keuzes maken. Dat geldt ook voor de AOW. Wie ervoor kiest om de rekening van de crisis niet neer te leggen bij de veroorzakers, zoals de banken, wie niet van de sterkste schouders wil vragen om de zwaarste lasten te dragen en wie niets wil doen aan de hypotheekrente-aftrek voor de duurste huizen, die ontkomt er wellicht niet aan de AOW te verhogen. Maar er zijn alternatieven, die het waard zijn om in beleid om te zetten. Juist voor een partij als de SP ligt daar de taak om de politieke strijd aan te gaan. Om in stand te houden wat wij waardevol vinden en dit mee te nemen naar een volgende generatie.