opinie
Jasper van Dijk, Sandra Beckerman en Merel Stoop:

Goed onderwijs en onafhankelijk onderzoek zijn cruciaal voor de samenleving

Jasper van Dijk

De onafhankelijkheid van de wetenschap staat onder grote druk, universiteiten worden opgejaagd om studenten zo snel mogelijk door de opleiding te jassen

Twee jaar geleden keek heel Nederland naar de bezetting van het Maagdenhuis. Er volgde een landelijk debat over het gebrek aan zeggenschap en het doorgeslagen rendementsdenken. PvdA-Minister Bussemaker deed alsof ze de kritiek serieus nam, maar haar oplossingen waren puur cosmetisch. De zeggenschap van studenten en docenten is nauwelijks versterkt, de onafhankelijkheid van de wetenschap staat onder grote druk en universiteiten worden meer dan ooit opgejaagd om studenten zo snel mogelijk door de opleiding te jassen.

De kritiek staat dan ook recht overeind, blijkt uit SP-onderzoek onder bijna duizend wetenschappers. Circa tachtig procent van de respondenten spreekt zich uit tegen de vermarkting van de wetenschap en pleit voor meer investeringen vanuit de Rijksoverheid. Ruim zeventig procent zegt onder grote tijdsdruk te moeten werken. Men wil af van de vele flexcontracten en de doorgeslagen nadruk op het aantal publicaties, promoties en diploma’s. 38 procent kent voorbeelden van beïnvloeding van onderzoek.

Wetenschap is geen markt

De eisen worden opgeschroefd, maar de regering doet niets om de onderzoekers tegemoet te komen. Het moet allemaal sneller (studeren), efficiënter (onderwijs) en meer (studenten), maar wel met minder middelen. Als gevolg springt het bedrijfsleven in het gat en dringt de universiteiten binnen. De vermarkting wordt actief gestimuleerd. Zo lanceerde Sander Dekker recent een plan om promovendi hun onderzoek bij bedrijven te doen in plaats van op de universiteit.

De wetenschap is wat ons betreft geen markt waarbij onderzoek zo snel mogelijk winstgevend gemaakt moet worden voor bedrijven. De grootste ontdekkingen komen nota bene van langdurig, fundamenteel onderzoek. Daarom is het tijd om de groeiende invloed van het bedrijfsleven een halt toe te roepen. Wij pleiten voor meer ruimte voor onafhankelijk onderzoek en voor meer vaste aanstellingen, zodat een eind komt aan de onzekere situatie van talloze onderzoekers.

Het wordt ook tijd dat geld voor onderwijs daadwerkelijk in het onderwijs terecht komt. Te vaak worden we geconfronteerd met megalomane vastgoedprojecten en bestuurders die vooral zichzelf verrijken. Daarom pleiten wij ervoor om het geld voor docenten niet langer via bestuurders te verdelen, maar via een landelijke CAO. Daarmee maken we eind aan nodeloze prestigeprojecten terwijl op docenten wordt gekort.

Tot slot willen wij dat studenten en docenten volwaardige zeggenschap krijgen binnen hun school of universiteit. De medezeggenschap is nu teveel een wassen neus, het adviesrecht wordt wat ons betreft instemmingsrecht. Alleen dan kan de werkvloer een vuist maken tegen bestuurders die zich als zonnekoning gedragen. En natuurlijk willen we af van het schuldenstelsel van VVD, PvdA, D66 en GroenLinks. Studenten krijgen bij de SP een fatsoenlijke studiebeurs, zodat zij niet langer met een torenhoge studieschuld worden opgezadeld aan het begin van hun loopbaan.

De SP-jongeren van ROOD pakken vandaag symbolisch de macht op scholen: van mbo tot universiteit. U hebt de sleutel in handen op woensdag 15 maart, een week voor de nieuwe lente begint.

Dit artikel verscheen op 9 maart op Joop.nl

Door: Jasper van Dijk, SP-Kamerlid, Sandra Beckerman, SP-kandidaat Kamerlid en Merel Stoop, voorzitter van ROOD, jong in de SP

Betrokken SP'ers