Een groot deel van ons openbaar vervoer is verkocht en geprivatiseerd. Ook op het spoor probeert de Europese Unie steeds meer marktwerking erdoor te drukken. Dat is wat de SP betreft een doodlopende weg, want meer privatisering gaat alleen maar leiden tot chaos, minder haltes, minder lijnen, hogere werkdruk en duurdere kaartjes.
Nederland krijgt op termijn volledig gratis OV. De eerste stap hiertoe zetten we door de bte op alle ov-tickets af te schaffen.
Mensen die leven op het platteland zouden niet gedwongen moeten zijn om voor alles een auto te pakken, terwijl de regering ze ook nog eens bedreigt met rekeningrijden. Mensen in grote steden zouden niet dagelijks in de file hoeven te staan met hun auto, omdat het openbaar vervoer in ons land behoort tot het duurste ter wereld.
Het moet anders. De SP wil daarom ons openbaar vervoer, als collectieve voorziening, weer in publieke handen hebben. En we maken het openbaar vervoer beter en gratis, zodat mensen écht een alternatief hebben voor de auto.
Feiten en cijfers
Het Nederlandse openbaar vervoer behoort tot de duurste stelsels van Europa. De prijzen liggen 32 procent hoger dan het Europese gemiddelde.
Plattelandsregio’s en stadswijken die ver van binnensteden af liggen komen er slecht vanaf als het gaat om de nabijheid van trein- en busvoorzieningen. In landelijke gebieden geeft 64 procent van de inwoners aan steeds afhankelijker te worden van de auto.
Er zijn in Nederland 2,1 miljoen huishoudens zonder motorvoertuig. Onder de drie miljoen huishoudens met de laagste inkomens ligt dit zelfs op 46 procent.
Wat moet er gebeuren?
Onze standpunten
Wij maken het OV direct overal goedkoper door de BTW te schrappen, een goedkoop maandabonnement en/of dagkaart te introduceren en werken toe naar gratis en toegankelijk OV. Het stads- en streekvervoer maken we direct gratis voor ouderen (65-plus) en kinderen (12-min), scholieren en voor mensen met een beperking.
Dividenduitkeringen in de ov-sector worden verboden. Winsten die worden geboekt verdwijnen niet in de zakken van aandeelhouders, maar worden geïnvesteerd in het openbaar vervoer.
We investeren in openbaar vervoer en geven provincies de mogelijkheid om een eigen vervoersbedrijf op te richten, vooral op het platteland. Commerciële vervoerders met winstmotieven worden geweerd. Daarbij moet altijd vervoer op maat mogelijk zijn, zoals voor mensen met een beperking, maar vervoer op afroep kan geen volwaardig alternatief zijn voor een reguliere dienstregeling.
We stoppen met concurrerende bedrijven in het spoorvervoer, met hun eigen tarieven en in- en uitcheckpalen. De Nederlandse Spoorwegen en ProRail worden één publiek spoorbedrijf, dat verantwoordelijk wordt voor het hele spoorvervoer. Het hoofdrailnet wordt gegund aan NS en niet steeds verder opgeknipt. Ook regionale treinverbindingen komen hier in de toekomst weer onder te vallen.
Er komt een wettelijk maximum van 500 meter voor de afstand van elk huis tot de dichtstbijzijnde OV-opstapplaats. Zorginstellingen, overheidsgebouwen en onderwijsvoorzieningen zijn standaard voorzien van een ov-halte voor de deur. Op locaties waar dit ruimtelijk niet past wordt de afstand maximaal 200 meter.
Wij investeren in openbaar vervoer zodat de OV-netwerken in de steden en het buitengebied worden uitgebreid. Daarmee wordt het gebruik van de auto minder noodzakelijk en verbeteren we het milieu. We investeren in binnenlandse treinverbindingen zoals de Lelylijn, Maaslijn en Nedersaksenlijn. Samen met publieke spoorwegbedrijven van andere landen zetten we méér treinverbindingen op tussen ons land en grote Europese steden. Goederenvervoer over het spoor beperken we, zo maken we ruimte voor meer personenvervoer.
De werkdruk in het openbaar vervoer is zeer hoog waardoor veel uitval van bussen en treinen optreedt. Vaste dienstverbanden worden de norm voor ov-medewerkers, flexibele contracten worden verboden voor structurele werkzaamheden. Rij- en pauzetijden worden bewaakt zodat bestuurders veilig hun werk kunnen doen en het ziekteverzuim wordt teruggedrongen. In de OV-sector wordt een minimumloon van 16 euro per uur verplicht.
Het vaste salaris van bestuurders in de OV-sector wordt gemaximeerd op het niveau van de minister-president. Bonussen worden verboden.
Er komt meer personeel op de stations en in de trein die zichtbaar zijn en aanspreekbaar zijn voor vragen. Stations en OV-haltes worden 100 procent toegankelijk voor mindervaliden en mensen met een beperking. De tweede klasse in de trein wordt afgeschaft.
Wat jij kunt doen!
De SP is elke dag binnen én buiten de Tweede Kamer actief. Wij geloven dat politiek niet alleen maar praten moet zijn, maar dat je ook moet doen waar je in gelooft. Een beter Nederland is mogelijk!
