Tiny Kox in Moskou: Rusland hoort in Raad van Europa thuis

'Rusland noch de rest van de Raad van Europa hebben baat bij een toenemende confrontatie. Als Europese landen en hun parlementen niet met elkaar praten, zijn wantrouwen en escalatie het gevolg. Door Oekraïne is de situatie in Europa al gevaarlijk genoeg. Ik hoop op wederzijdse wijsheid om tot herstel van de samenwerking te komen. Rusland hoort in de Raad van Europa thuis.'

Die oproep deed SP-senator Tiny Kox deze week in Moskou, waar hij sprak met de voorzitter van de Staatsdoema, de leiders van de formele oppositiefracties en de Russische delegatieleider in de parlementaire assemblee van de Raad van Europa. In die assemblee, waarin alle Europese parlementen vertegenwoordigd zijn, is Kox voorzitter van de linkse fractie.

Doemavoorzitter Sergej Naryshkin (rechts) tijdens de ontmoeting met Tiny Kox

De missie van Kox naar Moskou had een informeel karakter omdat formeel de Russische delegatie haar samenwerking met de assemblee in Straatsburg heeft opgeschort. Die beslissing volgde nadat een meerderheid van de assemblee in april de Russische delegatie haar stemrecht ontnam vanwege de illegale annexatie van de Krim door Rusland. Die annexatie was op zijn beurt een reactie op het in strijd met de grondwet afzetten van de president van Oekraïne na een groot volksoproer in de hoofdstad Kiev in februari van dit jaar. Dat oproer had weer alles van doen met de beslissing in december van de regering vooralsnog geen associatieverdrag met de Europese Unie te willen sluiten. Dat was tegen het zere been van de toenmalige Oekraïense oppositie en de Europese Commissie in Brussel.

Kox riep in Moskou op alles in het werk te stellen verdergaande escalatie tegen te gaan en toenadering te zoeken. Staatsdoemavoorzitter Naryzhkin zei hem het daarmee eens te zijn. Naryzhkin zegt te streven naar een spoedige terugkeer van de Russische delegatie naar Straatsburg omdat dialoog juist nu geboden is. Hij wil graag namens het Russische parlement overleggen met de voorzitter van de parlementaire assemblee over de vraag of en hoe het herstel van de betrekkingen gerealiseerd zou kunnen worden. Dat kan wat hem betreft ook in Straatsburg, als de sancties van de Europese Unie dat hem althans niet verhinderen.

Naryzhkin zei verder dat hij hoopt dat nu Oekraïne afgelopen zondag een nieuwe president heeft gekozen, er gewerkt kan gaan worden aan beëindiging van het geweld in het verdeelde land en aan een begin van noodzakelijke hervormingen. Hij hoopt ook op snel overleg van de nieuwe president Poroshenko met de Russische president Poetin.

Tiny Kox (links) in gesprek met (van links naar rechts) vicevoorzitter van de Doema Melnikov, voorzitter Sergej Naryshkin en delegatieleider in de raad van Europa Pushkov

De poging om de Russische delegatie te kunnen laten terugkeren in de assemblee van de Raad van Europa wordt gesteund door delegatieleider Pushkov (van regeringspartij Verenigd Rusland), alsook door de leiders van de twee formele oppositiepartijen, Zuganov (communisten) en Levitchev (sociaaldemocraten). 'Maar', aldus Pushkov, 'we willen geen tweederangs delegatie zijn. Als we mee praten, willen we ook mee stemmen.'

Kox zegde aan zijn Russische gesprekspartners toe verslag van zijn bevindingen te zullen doen aan zijn collega-voorzitters van de conservatieve, liberale, christendemocratische en sociaaldemocratisch fracties in de assemblee van de Raad van Europa en aan de president van de 315 leden tellende assemblee in Straatsburg.

In Moskou sprak de SP-senator verder met de nieuwe Russische mensenrechtenombudsvrouw, de viceminister van buitenlandse zaken van de Russische Federatie en het hoofd van het in maart van dit jaar geopende Bureau van de Raad van Europa in Rusland.