Red de thuiszorg!

De SP is al heel lang kritisch over marktwerking in de zorg. Het dreigende faillissement van TSN moet de definitieve aanleiding zijn voor een ommezwaai in het beleid rond dit onderwerp.

Al jaren 'stofzuigert' TSN failliete thuiszorgorganisaties op. TSN nam bij de start van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in 2007 tot 2010 gretig de thuiszorgtakken over van organisaties die deze onrendabele tak afstootten. Ontsproten aan het Almelose schoonmaakbedrijf Asito werd TSN al snel groter dan het moederbedrijf. Ze dook onder de kostprijs om haar concurrenten over de kling te jagen en vond loondump bij personeel zo’n beetje als eerste uit. In een paar jaar tijd werd TSN de grootste aanbieder van huishoudelijke verzorging in het land. De thuiszorgaanbieder heeft contracten in bijna alle gemeenten en is verantwoordelijk voor duizenden thuiszorgmedewerkers en cliënten.

Meerdere keren vroeg de SP aan verschillende staatssecretarissen of het wenselijk was dat zo’n grote thuiszorgreus ontstond: was dit nu marktwerking? Maar ook wat dit ging betekenen voor de continuïteit van zorg in het land als deze thuiszorgorganisatie failliet zou gaan. En nu is het dan zo ver. Na de invoering van de Wmo hebben gemeenten jarenlang gestunteld met aanbestedingen en hebben ze willens en wetens inschrijvingen van thuiszorgorganisaties voor stuntprijzen onder de kostprijs geaccepteerd.

Bodem is bereikt

De gigantische bezuiniging die het kabinet Rutte-Asscher over de huishoudelijke verzorging uitstort doet de rest. De bodem van de thuiszorg is bereikt, de thuiszorg gaat failliet. En dat toont ook het failliet aan van het gevoerde beleid van de afgelopen kabinetten. Kan het wegvallen van TSN wel overal worden opgevangen? En trekt dat uiteindelijk niet vele ándere organisaties de rode cijfers in – als ze daar al niet inzitten...

Dat huishoudelijke verzorging van grote waarde is, kunnen alle afhankelijke cliënten en hun mantelzorgers vertellen. Maar ook huisartsen, wijkverpleegkundigen, persoonlijk begeleiders, mensen van de woningbouwcorporatie, jeugdzorgmedewerkers en gezinsvoogden vertellen het ons: de huishoudelijke verzorging is een noodzakelijke schakel in het overeind houden van zorg bij mensen thuis. Het is meer dan hygiëne en een schone omgeving, het is eigenwaarde door het kunnen dragen van schone kleding, het mensen kunnen ontvangen in huis. Het is steun krijgen bij het verlies van eigen regie in het huishouden.

Relatie cliënt-thuiszorgmedewerker

Naar aanleiding van het dreigende faillissement van TSN werd vorige week in de Tweede Kamer een motie van SP en PvdA aangenomen die wil dat hoe dan ook de relatie tussen cliënt en thuiszorgmedewerker behouden blijft en de thuiszorgmedewerkers hun salaris en arbeidsrechten behouden. Daarvoor heeft staatssecretaris Van Rijn zeker drie opties:

1. Via de gemeenten worden contracten opengebroken en wordt er gezorgd voor een fatsoenlijke vergoeding voor de huishoudelijke zorg.

2. Ook kan Van Rijn de constructie die bij eerder bij Meavita is gehanteerd ter hand nemen: een vangnetstichting om cliënten en personeel over te nemen en de zorg te garanderen.

3. Of hij installeert een noodfonds waaruit steun gegeven kan worden om te voorkomen dat er een golf aan thuiszorgfaillissementen gaat plaatsvinden. Welke oplossing Van Rijn ook zal bieden, hij zal moeten inzien dat de huidige bezuiniging niet stand kan houden.

Het dreigende faillissement van TSN moet de definitieve aanleiding zijn voor een ommezwaai in beleid. De huishoudelijke verzorging die verleend wordt, zal gered moeten worden, zodat cliënten hun vertrouwde thuiszorgmedewerker behouden en thuiszorgmedewerkers kunnen rekenen op een fatsoenlijk salaris en opgebouwde rechten. TSN zal als organisatie ontmanteld moeten worden en ontdaan worden van dure directeuren, aandeelhouders en managementlagen. Er moet schoon schip gemaakt worden door de trap van bovenaf schoon te vegen.

Deze column verscheen eerder op www.Skipr.nl