column
Dennis de Jong:

Weeklog: Europese Commissie gelooft nog steeds heilig in privatisering

Foto: Corporate Europe Observatory (https://corporateeurope.org)

Het kreeg weinig aandacht maar lobbywaakhond Corporate Europe Observatory kwam erachter dat de Europese Commissie voor maar liefst €800.000 heeft uitgegeven aan een studie naar publieke bedrijven. KPMG, die de studie mag uitvoeren, moet met name kijken naar de voordelen van liberalisatie en privatisering. Eind deze maand moet de studie uitkomen, maar het is duidelijk dat de Commissie de jacht op publieke diensten nog niet heeft opgegeven. Integendeel, volgens CEO dient de studie als basis voor de aanbevelingen die de Commissie aan de lidstaten doet in het kader van het economisch bestuur.

In Griekenland weten ze wat dit soort aanbevelingen inhoudt: van de Trojka waar de Commissie onderdeel van uitmaakt moesten de Grieken zowat alles privatiseren: van vliegvelden tot zelfs de watervoorziening. Maar ook andere lidstaten kregen dergelijke aanbevelingen aan de broek: op de website van CEO is het allemaal na te lezen. Vergeet alle mooie praatjes over de sociale pijler en de nieuwe, sociale koers van de Europese Unie: het neoliberalisme viert bij de Commissie nog steeds hoogtij.

Los van deze hypocrisie is overal in de EU gebleken dat privatisering geen einde maakt aan inefficiëntie en bureaucratie, maar deze juist bevordert. Denk maar aan alle planning en control: de eindeloze rapportages, de volstrekt doorgeslagen verantwoording. Want als je het aan bedrijven overlaat om publieke diensten uit te voeren, moet je die bedrijven nauwgezet controleren: hun doel is niet het algemeen belang maar de winst voor de aandeelhouders. Als reactie hierop zie je bijvoorbeeld in Duitsland initiatieven ontstaan om de energievoorziening weer in publieke handen te nemen. Dat is uiteindelijk efficiënter dan het aan private energiebedrijven over te laten.

Als de Commissie al een studie nodig heeft, zou die de bureaucratie in de geliberaliseerde sectoren in kaart moeten brengen: denk aan het openbaar vervoer, de zorg, de energie, en delen van het onderwijs. Maar het algemeen belang kent in Brussel weinig vrienden. De managers van grote bedrijven des temeer. Daarom is het goed dat in ieder geval de dienstenbonden steeds duidelijker protesteren tegen de privatiseringsgekte. Nu maar hopen dat uiteindelijk ook in de media deze roep doorklinkt: aan KPMG hebben we geen behoefte, aan goede publieke diensten wel.

Betrokken SP'ers