column
Harry van Bommel:

Geheime memo’s

In de politiek worden vaak afspraken gemaakt en toezeggingen gedaan via geheime memo's. Dat zijn informele briefjes die alleen voor direct betrokkenen beschikbaar zijn en ze bevatten afspraken die niet naar buiten mogen komen. Collega Ewout Irrgang kreeg een geheim memo te pakken waarin afspraken tussen oud-minister Herfkens (PvdA) en het ministerie van Buitenlandse Zaken stonden over een niet toegestane huursubsidie die ze zou gaan ontvangen naast haar topsalaris bij de Verenigde Naties. Die huursubsidie was ook top: rond een kwart miljoen heeft mevrouw ontvangen.

Het is altijd bijzonder spannend als je zulke geheime stukken in handen krijgt. Eerder kreeg ik geheime afspraken van de ministerraad in handen waarin de ministers afspraken dat ze nooit steun zullen geven aan een tweede referendum over het Europese Verdrag.

Deze week kreeg ik opnieuw een geheim memo onder ogen. Het gebeurde tijdens een debat over de NAVO-top van volgende week. Centraal stond de vraag of Oekraïne en Georgië kandidaat-lid van de NAVO mogen worden. 'Nee' zeiden onder meer PvdA, SP en ChristenUnie. In Oekraïne is een groot deel van de bevolking tegen dat lidmaatschap, in Georgië is sprake van grote instabiliteit en buurland Rusland vat het oprukken van de NAVO richting het Oosten op als een gevaarlijke bedreiging. 'De Koude Oorlog' herleeft weer, zo betoogde ik.

Omdat minister Verhagen (CDA) niet wilde toezeggen dat hij een besluit tot kandidaat-lidmaatschap zou blokkeren, kondigde ik aan dat ik met een motie zou komen. Meteen greep de minister de pen en schreef een geheim memo aan de PvdA-woordvoerder Van Dam die twee stoelen van mij verwijderd was. Het stuk werd direct bezorgd. Door mijn oogharen keek ik mee. Ik las dat de minister iets schreef over het inzetten van het veto. Hij zou daar niet toe bereid zijn als Nederland de enige is die tegen de kandidaat-lidstatus blijkt. Kortom: Nederland is wel tegen maar zal die bezwaren inslikken als we de enige zijn. Puur opportunisme dus.

Dinsdag zal ik mijn motie indienen om toch die kandidaat-lidstatus te verhinderen. Dat wordt een rare vertoning. De regering is eigenlijk ook tegen, de PvdA is zeker tegen, maar de kans dat de motie het gaat halen, is gering. Met zijn geheime memo heeft minister Verhagen de PvdA in een lastig parket gebracht. Staat de PvdA voor haar woord en blijft ze tegen of kiest ze zoals gewoonlijk voor lieve vrede in de coalitie.

Laat me even raden!

Betrokken SP'ers